Banaleg

Banaleg zo ur gumun e Bro Gerne e Kanton Molan, e departamant Penn-ar-Bed, e mervent Breizh. Penn kanton e oa betek 2015.

Banaleg
Kreiz ar vourc'h.
Anv gallek (ofisiel)	Bannalec
Bro istorel	Kernev
Melestradurezh
Departamant	Penn-ar-Bed
Arondisamant	Kemper
Kanton	Banaleg (betek 2015) Molan (abaoe 2015)
Kod kumun	29004
Kod post	29380
Maer Amzer gefridi	Yves André 2008–2020
Etrekumuniezh	Kemperle Kumuniezh
Bro velestradurel	Bro Gerne
Lec'hienn Web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	5 707 ann. (2022)
Stankter	74 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	47° 56′ 00″ Norzh 3° 41′ 45″ Kornôg
Uhelderioù	bihanañ 22 m — brasañ 172 m
Gorread	77,51 km²
Banaleg

Anv

• Bernard Tanguy (1990) : Plebs Banadluc, vers 1050; Banadlec, 1220; Banazlec, 1257, et vers 1330; Banazleuc, 1368; Banazlec, Baznalec, 1398; Banazlec, 1536; e brezhoneg : Banleg.
• Erwan Vallerie (1005) ː Plebs Banadluc, 1050; Bannadlauc, 1160; Banadloc, 1216; Banadloc, 1220; Banazlec, 1270; Banazloc, 1296; Banazleuc, 1368; Banazlec, Baznalec, 1398; Banazlec, 1516; Banadec, Banalec, 1636
• Gerdarzh ː ul lec'h goloet gant banal / balan.

Ardamezioù

Geotet e vodig banal a deir bleunienn digor en aour ; e gab en erminoù karget gant ur greskenn en gul. Aozer: Yves Clerc'h Diviz-kêr: 4 a viz Ebrel 1979

Istor

Henamzer

• An hent roman eus Vorgium (Karaez bremañ) da Rieg a dreuze Banaleg.

XVII^vet kantved

• Nac'het e voe an distaoliadeg roueel eus miz C'hwevrer 1676 ouzh daou zen eus Banaleg, Jacques Le Trouadec, beleg, ha Jean Le Roy, goude Emsavadeg ar Bonedoù ruz .

Dispac'h Gall

• Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: e penn-kentañ 1791 e voe nac'het al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù e parrez Banaleg gant Oury, person, hag e trev Trebale gant Le Mardy ha Le Dréau, kureed, ha gant Le Floc'h ha Le Calvez, beleion evit kofes.

XIX^vet kantved

• 
  An ti-gar

• Erruet an hent-houarn (linenn Hent-houarn Landerne Savenneg) er gumun e miz Gwenholon 1863.
• 1870-1871: diwar ar vrec'h e varv 250 a dud.

XX^vet kantved

Brezelioù

• 
  Monumant ar re varv.

Brezel-bed kentañ

• 358 gwaz a varvas abalamour d'ar brezel, eleze 5,83% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911.

Eil brezel-bed

• Mervel a reas 54 den, fuzuilhet e voe c'hwec'h anezhe d'an Alamaned.
• D'an 31 a viz Kerzu 1943 e kouezhas ur c'harr-nij B-17F-75-BO (anvet "Black Swan", marilhet 42-29895 ha kodet DF-H, 91vet Bomb Group, 324 vet Squadron) eus aerlu ar Stadoù-Unanet e Banaleg hag e Rosporden gant dek milour en e vourzh; tapet e voe c'hwec'h nijour gant an Alamaned, daou all a zeuas a-benn da achap, mervel a reas an daou vilour arall, douaret int er Brittany American Cemetery e Montjoie-Saint-Martin e departamant Manche e Bro-C'hall.

Trevadennoù

• Brezel Indez-Sina: pemp gwaz a varvas.
• Brezel Aljeria: pevar gwaz a varvas. 

Brezhoneg

• 
  Brezhoneg ouzh ar maerdi

• Ur skol Diwan a zo eno abaoe 1982.
• E distro-skol 2024 e oa enskrivet er skol Diwan hag er c'hlasoù divyezhek 153 skoliad (28,7 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)
• D'ar 15 a viz C'hwevrer 2013 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant Kuzul-kêr ar gumun.
• D'an 2 a viz Gouere 2014 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 2.

Monumantoù ha traoù heverk

• 
  Iliz katolik er vourc'h
• 
  Iliz Trebale
• 
  Chapel Sant Kadoù
• 
  Chapel Santez Trifina

• Iliz katolik Intron-Varia ar Folgoad er vourc'h
• Iliz katolik Santez Trifin e Trebale

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Melestradurezh

• 
  Ar maerdi

Tud

Tud bet ganet eno

• 1888 ː Jean Bourhis ː nijer fuzuilher; eo bet trec'h meur a wec'h a-eneb Alamaned etre 1914 ha 1915; diskaret eo bet e-unan ar 14t Meurzh 1916, e-kichen Verdun.
• 1962: Pascal Jaouen, brodour ha stilour.

Tud marvet eno

• 1893 : Pierre Le Sann, beleg ha troour brezhonek.

Arzourien bet awenet gant Banaleg

• Émile Dezaunay (1854-1938), livour breizhat.

Ardamezeg familhoù Banaleg

L'Olivier Aotrou Plessix En argant e dreustell en gul, kaeliet en aour, eilet gant teir fempdiliaouenn en gul.

Gevelliñ

• Oileán Chiarraí,  Iwerzhon (2007)

Liammoù diavaez

• (fr) Lec'hienn an ti-kêr
• (fr) Ti an douristed
• (br) Banaleg war lec'hienn Geobreizh
• (fr) Pajenn war lignezouriezh Banaleg
• (fr) (br) (en) Lec'hienn bagad Banaleg

Levrlennadur

• Bernard Tanguy ː Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses du Finistère. Chasse-Marée - ArMen. 1990
• Erwan Vallerie ː Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995