Mor-Bihan

Mor-Bihan

Anv gallek (ofisiel)

Morbihan

Bro

Breizh

Melestradurezh

Frañs

Isprefetioù

Prezidant ar c'huzul-departamant

François Goulard (UMP)

Prefed

Raymond Le Deun

Kod EBSSA

56

Kod ISO 3166-2

FR-56

Kod Eurostat NUTS-3

FR524

Poblañsouriezh

Poblañs

754 867 ann. (2018)^[1]

Stankter

111 ann./km²

Douaroniezh

Kenurzhiennoù

47° 49′ 59″ Norzh
2° 49′ 59″ Kornôg / 47.833, -2.833

Gorread

6 823 km²

Adrannoù

3

6

21

12

253

Ar Mor-Bihan (distaget: [morˈbiˑãn]), Morbihan e galleg hag ent-ofisiel (distaget: [mɔʀbiˈɑ̃]), a zo unan eus ar pemp departamant a oa bet savet e Breizh da heul ar Reveulzi c'hall. E su-kreiz ar vro emañ, a-hed ar Meurvor Atlantel, Gwened eo ar pennlec'h anezhañ, hag ar 56 an niverenn roet dezhañ.

An anvAozañ

Pa oa bet krouet departamant ar Mor-Bihan e 1790 e voe darbet dezhañ bezañ anvet Côtes-du-Sud (Aodoù-ar-C'hreisteiz), peogwir e oa dres a-dal d'an departamant all Côtes du Nord.

A-benn ar fin e voe anvet Morbihan diwar anv ar Mor Bihan, anv brezhonek ar pleg-mor a gaver er c'hreisteiz da gêr Gwened. Ar Mor Bras a vez graet eno eus ar Meurvor Atlantel hag ar Mor Bihan eo al lenn-vor, morlenn pe pleg-mor.

DouaroniezhAozañ

Bevennet eo gant departamantoù Penn-ar-Bed er c'hornôg, Aodoù-an-Arvor er norzh, an Il-ha-Gwilen er reter, al Liger-Atlantel er gevred, hag ar Meurvor Atlantel er su.

Meur a aber a gaver war aodoù ar Mor-Bihan, hag anvet e vezont stêr e Bro-Gwened. E-leizh a inizi a zo er pleg-mor en deus roet e anv d’an departamant: Enizenac'h hag an Arzh eo ar re vrasañ anezho.

Er-maez d’an aodoù ez eus pemp enez bras a-walc’h, peder anezho a zo annezet:

Dirak ar pleg-mor emañ Meabann e-lec’h m’eo difennet mont en abeg d’ar mirva evned a zo eno.
E mervent bae Kiberen:
Enez Groe (er-maez d'an Oriant)

Hañv-c'hoañv e vez klouar-tre an hin. Lec’hioù 'zo e-giz Ledenez Kiberen pe ar Gerveur a zo brav-eston o hin (mikro-hin).

Arondisamantoù ar Mor-BihanAozañ

IstorAozañ

Dispac'h gallAozañ

E 1790 eo bet savet an departamant gant an darn vrasañ eus Bro-Wened, lodenn gevred Bro-Sant-Maloù, ul lodenn eus Kernev (er gwalarn, gant Gourin hag ar Faoued), ha darnoù eus Bro-Sant-Brieg ha Bro-Naoned (lez kleiz ar Gwilen).

XX^vet kantvedAozañ

Roll ar brefeded 1936-1946^[2]Aozañ


Prantad	Anv
1936 - Gouere 1941	Henri Piton
Gouere 1941 - 14 a viz Du 1941	Robert Cousin
14 a viz Du 1941 - 28 a viz Here 1942	Paul Grimaud
28 a viz Here 1942 - 24 a viz Genver 1944	Pierre Marage
24 a viz Genver 1944 - 4 a viz Eost 1944	Roger Constant
4 a viz Eost 1944 - 1946	Jacques Onfroy

BrezhonegAozañ

Evel Aodoù-an-Arvor eo divyezhek departamant ar Mor-Bihan. Komzet vez brezhoneg er c'hornôg ha gallaoueg er reter.

Ar Brezoneg er SkolAozañ

1934-1936: ar c'huzul-departamant a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol ^[3].

Niver a vrezhonegerionAozañ

ouzhpenn 48 000 brezhoneger en tu-hont da 18 vloaz en departamant-mañ (diwar an enklask Étude de l'histoire familiale savet gant EBSSA e 1999)
3183 skoliad a oa er skolioù Diwan hag er skolioù divyezhek brezhoneg-galleg en distro-skol 2005 :
- 451 skoliad er skolioù Diwan e-barzh 6 skol hag ur skolaj ;
- 1803 skoliad e klasoù divyezhek an deskadurezh kristen ;
- 929 skoliad e klasoù divyezhek an deskadurezh Stad;
36 kumun a zo ur skol Diwan pe ur skol zivyezhek enno. 3,8% eus bugale an departamant a zo skoliataet en div yezh er c'hentañ derez ^[4].

Gwelet ivezAozañ

Liammoù diavaezAozañ

Muioc'h a restroù diwar-benn