Ar Vrezhoned eo an anv a reer eus ar pobloù kelt en Enez Vreizh hag a gomze brezhoneg (tud zo a lavar predeneg, hiziv). Britanni e oant da gentañ e latin, Britones goude. Tamm-ha-tamm eo bet dilezet an anv evit komz eus Kembreiz e Kembre, Kerneveuriz e Kernev-Veur, ha Bretoned e Breizh.

Roue ar Vrezhoned

kemmañ

An anv, pe titl, a Roue ar Vrezhoned, zo bet graet eus ar re c'halloudusañ eus Brezhoned Enez Vreizh, ken a-raok an aloubadeg roman, ken war-lerc'h, ha betek aloubidigezh Bro-Saoz (ha Kembre) gant an Normaned.

An anv-se ivez a veze graet eus lod eus rouaned ha duged Breizh en IXvet kantved, met gwelloc'h e kav lod adal neuze, ober anv eus Rouaned ar Vretoned.

Kaoz a vo amañ eus Enez Vreizh kentoc'h eta, war-bouez Riothamus en divije renet en Enez Vreizh hag en douar-bras.

Ugent roue da vihanañ zo bet anvet Roue ar Vrezhoned, ha re all o deus bet titloù tost-kar.

Tud eus Rouantelezh Gwynedd (en hanternoz Kembre) dreist-holl a gaver er roll-mañ, met tud all a gaver ivez, eus Dumnonia (Devon Bro-Saoz dre vras), pe Strat Clut (kreisteiz Bro-Skos) .

Tud anvet Roue ar Vrezhoned (pe un anv damheñvel)

kemmañ
 
Ezhomm zo da vrezhonekaat ar pennad-mañ : treiñ an traoù manet en ur yezh all, pe lakaat en doare-skrivañ peurunvan ha netra ken, pe ober gant gerioù brezhonekoc'h ivez ouzhpenn.
Anv Ren Lec'h diazez Titl resis Dihell Notennoù
Cunobelinos war-dro 9- war-dro 41 douaroù ar pobloù Trinovantes ha Catuvellauni Roue ar Vrezhoned Suetonius titl digempred marteze
Cogidubnus dibenn ar Iañ kantved douaroù ar pobloù Regnenses, Atrebates, ha Belgae Roue Meur ar Vrezhoned (pe marteze: Roue Meur Breizh) enskrivadur marmor e Chichester kempred, emanvet
(dindan ar Romaned)
Vortigern kreiz ar Vvet kantved dianav Roue ar Vrezhoned (war-dro 449) Bede titl roet goude
Riothamus war-dro 469 dianav, met e Galia Roue ar Vrezhoned (war-dro 469) Jordanes ne dalv marteze nemet evit Brezhoned Galia
Ambrosius Aurelianus dibenn ar Vvet kantved e kreisteiz Enez Vreizh Tiern [ar Vrezhoned] Gweltaz tost kempred
dizanv war-dro 545 dizanv Roue war ar Vrezhoned ProcopiusPatrom:Fact kempred a-walc'h
Maelgwn Gwynedd ?-549? Gwynedd King [who] reigned among the Britons Historia Britonum pellik goude
Selyf ap Cynan ?-war-dro 613 Powys Roue ar Vrezhoned (war-dro 613) Annals of Ulster tost kempred
Ceredig ap Gwallog war-dro 614-617 Elmet Roue ar Vrezhoned (e 614) Bede ne dalv marteze nemet evit Brezhoned Elmet
Cadwallon ap Cadfan ?-634 Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 634) BedePatrom:Fact
Idris ?-635 dianav, marteze Meirionydd Roue ar Vrezhoned (e 635) Annals of UlsterPatrom:Fact
Owain ap Beli ?-645 Rouantelezh Strat Clut Roue ar Vrezhoned (in 645) Annals of Ulster
Cadwaladr ap Cadwallon war-dro 654-war-dro 664 Gwynedd [King who] reigned among the Britons Historia Britonum pell goude
Geraint ?670 - war-dro 710 Dumnonia Roue Kembreiz (=Brezhoned) (e 710) Anglo-Saxon Chronicle Marteze n'eus kaoz nemet eus Brezhoned Dumnonia
Rhodri Molwynog war-dro 712-754 Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 754) Annals of Wales marteze goude
Cynan ap Rhodri 798-816 Gwynedd (insecurely from 754) Roue ar Vrezhoned (e 816); ar Roue (e 816) Annals of Ulster; Annals of Wales
Merfyn Frych ap Gwriad 825-844 Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 829); Glorious King of the Britons Historia Britonum; Bamberg Cryptogram kempred
Rhodri Mawr ap Merfyn 844-878 Gwynedd, ha Powys adalek 855, ha Seisyllwg adalek 872 Roue ar Vrezhoned (in 878) Annals of Ulster
Anarawd ap Rhodri 878-916 Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 916) Annals of Wales
Idwal Foel ap Anarawd 916-942 Gwynedd Roue ar Vrezhoned (e 927) William of Malmesbury
Hywel Dda 942-950 Deheubarth (adalek 920), hag adalek 942 evit Gwynedd ha Powys Roue ar Vrezhoned (e 950) Annals of Ulster hag Annals of Wales
Domnall mac Eogain 962-975 Rouantelezh Strat Clut Roue ar Vrezhoned (e 973) Annals of Ulster
Maredudd ab Owain 986-999 Deheubarth and Gwynedd ha Powys Roue ar Vrezhoned (e 999) Brut y Tywysogion
Llywelyn ap Seisyll 1005-1023 Gwynedd and Powys Roue ar Vrezhoned (e 1023) Annals of Ulster
Iago ab Idwal 1023-1039 Gwynedd ha Powys Roue ar Vrezhoned (e 1039) Annals of Ulster
Gruffudd ap Llywelyn 1039-1063 Gwynedd ha Powys, adal 1057 e peurrest Wales Roue ar Vrezhoned (e 1063; e 1058) Annals of Ulster; Brut y Tywysogion
Bleddyn ap Cynfyn 1069-1075 Gwynedd ha Powys ha Seisyllwg Ruler [of the Britons?] (from 1069) Brut y TywysogionPatrom:Fact
Rhys ap Tewdwr 1079-1093 Deheubarth (insecurely until 1081) Ruler [of the Britons?] (from 1079); [Upholder of the] Kingdom of the Britons (in 1093); Brut y TywysogionPatrom:Fact
Gruffudd ap Cynan 1136-1137 Gwynedd (insecurely from 1081) Roue Kembre (e 1137) Brut y Tywysogion probably retrospective
Owain Gwynedd 1137-1170 Gwynedd Leader of the Britons (in 1146); Roue Kembre, Roue Kembreiz , Priñs Kembreiz Brut y Tywysogion; contemporary charters[1]
Rhys ap Gruffudd 1171-1197 Deheubarth (adalek 1155) roue Kembre a-bezh (e 1197); Priñs Kembreiz (e 1184), Priñs Kembreiz Brut y Tywysogion; dihelloù kempred
Llywelyn Fawr 1208-1240 Gwynedd (adal 1194), adal 1208 Powys, hag adal 1216 Deheubarth Priñs Kembreiz (e 1228), Priñs Kembre (e 1240) Brut y Tywysogion; dihelloù kempred probably retrospective;
Dafydd ap Llywelyn 1240-1246 Gwynedd Priñs Kembre (adalek 1220) feur-emglev gant Bro-Saoz
Llywelyn ap Gruffudd 1258-1282 Gwynedd (from 1246), at times also Powys ha Deheubarth Priñs Kembre (in 1264; in 1258; in 1267) Brut y Tywysogion; feur-emglev gant Bro-Saoz; feur-emglev gant Bro-Saoz
Interregnum
Owain Glyndŵr 1400-1410 Powys Fadog, war-dro 1404-5 Kembre penn-da-benn, war-dro 1409 Gwynedd nemetken Priñs Kembre (adal 1400) contemporary records e.g. coronation ceremony (1404)

Notennoù

kemmañ
  1. Carpenter, David (2003). The struggle for mastery: Britain 1066-1284. 


Gwelout ivez

kemmañ