Tildenn

Sinoù diakritek
Sin diakritek Tired lemm ( ˊ ) Tired lemm doubl ( ˝ ) Tired boud ( ˋ ) Breve ( ˘ ) Karon / háček ( ˇ ) lostig ( ¸ ) Tired kognek ( ˆ ) Daouboent ( ¨ ) Pik ( · ) Anunaasika ( ˙ ) Anusvaara (  ̣ ) Krogig / Dấu hỏi (  ̉ ) Makron ( ˉ ) Ogonek ( ˛ ) Ront / kroužek ( ˚ ) Spiritus asper ( ʽ ) Spiritus lenis (  ʼ )
Merkoù all implijet a-wechoù evel sinoù diakritek
Skrab ( ’ ) Barennig serzh ( | ) Daoubik ( : ) Virgulenn ( , ) Barrennig ( ˗ ) Tildenn ( ˜ ) Titlo (  ҃ ) Poent kreiz ( l·l )

Tildenn (diwar ar spagnoleg tilde “tired, sin diakritek”, d'e dro diwar al latin titulus, "ar pezh a zo lakaet a-us") zo anv ur sin diakritek implijet gant al lizherenneg latin, dezhañ stumm ul linennig kromm (~) lakaet a-us d'ur vogalenn evit diskouez e vez distaget en ur mod disheñvel diouzh an hini boutin, peurliesañ dre ar fri.

E brezhoneg

1821

Kentañ ma kaver an arouez e brezhoneg eo e Geriadur ar Gonideg e 1821. Met div arouez zo el levr e gwirionez :

• ar varrennig-kromm, ha ne vez implijet nemet evit ar son /ɲ/, evel er ger skrivet KRIÑ (krign), dres an implij a gaver e spagnoleg; fentus eo gwelout ki-spañ, er bajenn 539 pa skriver ki-spagn hiriv;
• ar varrennig plaen, evit ar son friet, er ger skrivet BREMA pe BREMAN̄ (pajenn 17).

Hiriv ne reer ket ken gant ar varrennig plaen.

Tildenn ebet e skridoù Fañch an Uhel.

1931

E Geriadur Vallée e 1931

• n'eus ket a dildenn (tild er geriadur ) en anv-verb :kana, deski, nag en anv Fanch;
• tildenn evit ar vogalennoù friet (pe darn anezho) e ganéñ, ganiñ, gantañ... dioutañ, e gerioù evel chañs, fiziañs; e-kéñver, kréñv; diñs; doñva, doñvaat; kuñv, kuñvaat.

1947

E Yezhadur Bras ar Brezhoneg e lenner un toullad linennoù a-zivout implij ñ evel dibenn anv-verb hag en derez uhelañ (anvet derez uhel).

Er yezhoù all

An dildenn e logo an Instituto Cervantes.

Logo CNN en spagnoleg.

E spagnoleg e talvez ar ger tilde evit ober dave koulz d'an tired lemm ha d'al linennig kromm lakaet a-us d'un n ([n]) > ñ ([ɲ] pe gn hervez reolennoù reizhskrivañ ar brezhoneg) diorroet diwar un diverradur latin ma veze lakaet ur bennlizherenn N a-us d'un n all e-lec'h skrivañ nn.
Er yezhoù all avat e vez implijet ar ger tilde evit ober dave d'al linennig kamm nemetken.

E portugaleg e vez implijet a-us d'an a pe d'an o evit merkañ ar fed ma vezont distaget dre ar fri, da skouer constituição, constituições (“bonreizh/où”).

E galleg

Fonetik etrevroadel

Gant al Lizherenneg Fonetikel Etrebroadel e vez implijet an dildenn evit merkañ an distagadur dre ar fri pa vez skrivet a-us d'ur vogalenn pe c'hoazh d'ur gensonenn, da skouer ar brezhoneg “foñs” [ˈfɔ̃sː]. Pa vez skrivet a-dreuz d'ul lizherenn e talvez evit merkañ e vez distaget gant an ankoue, da skouer ar saozneg “cool” [kʊ:ɫ].

En estoneg e vez kavet a-us d'un o distaget [ɤ] pe [ə].

Implijet e c'hell bezañ an dildenn ivez e-lec'h an tired kognek pa vez skrivet an henc'hresianeg hervez reolennoù ar reizhskrivadur liestonel evit diskouez e pign an ton ha neuze e tiskenn en-dro.

E vietnameg e vez implijet an dildenn evit ober dre skrid diouzh an donenn ngã a ya war ziskenn.

Sell gwirius

E Bro-Frañs, kelc'h-lizher an 23 a viz Gouere 2014 a veneg ar sinoù diakritek aotreet er melestradur ; diaotreet eo an dildenn. Gant se, an anv bihan "Fañch" zo bet nac'het gant ti-kêr Kemper. Brudet eo dija ar babig tro-war-dro e-giz « Fañch Tildenn ».

Gwelet ivez

• Ñ
• makron

Liamm diavaez

• Ar Gedour : [1]

Notennoù

Lizherenneg latin

Aa · Bb · Cc · Dd · Ee · Ff · Gg · Hh · Ii · Jj · Kk · Ll · Mm · Nn · Oo · Pp · Qq · Rr · Ss · Tt · Uu · Vv · Ww · Xx · Yy  · Zz

Porched ar yezhoù hag ar skriturioù Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù.