Lambal
kumun nevez kozh Aodoù-an-Arvor
Lambal a oa ur gumun eus Bro Sant-Brieg ha penngêr kanton Lambal, e departamant Aodoù-an-Arvor, e Hanternoz Breizh.
| Lambal | ||
|---|---|---|
 Mirdi Mathurin Méheut e Lambal. | ||
.svg)
| ||
| Anv gallaouek | Lanball | |
| Anv gallek (ofisiel) | Lamballe | |
| Bro istorel | Bro-Sant-Brieg | |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Aodoù-an-Arvor | |
| Arondisamant | Sant-Brieg | |
| Kanton | Lambal (pennlec'h) | |
| Kod kumun | 22093 | |
| Kod post | 22400 | |
| Maer Amzer gefridi | Loïc Cauret 2014-2018 | |
| Etrekumuniezh | Lambal Douar ha Mor (sez) | |
| Bro velestradurel | Bro Sant-Brieg | |
| Lec'hienn web | http://www.mairie-lamballe.fr/ | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 13 441 ann. (2016)[1] | |
| Stankter | 185 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | kreiz-kêr : 56 m bihanañ 37 m — brasañ 131 m | |
| Gorread | 90,21 km² | |
|
||
kemmañ  |
||
Douaroniezh kemmañ
Anv kemmañ
- Erwan Vallerie (1995) ː Lambalam, Lambaulum, 1083; Lambaulio, 1124; Lambaulum, 1129; Lambaula, 1129; Lambaulio, c 1130; Lambaula, c 1150; Lambalia, 1167; Lamballia, 1183; Lambalia, 1190; Lambale, 1206; Lamballia, 1214; Lambalia, 1371; 1453; Lamballia, 1516.
Ardamezioù kemmañ
«Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, en erminoù e vevenn en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e dri manal ed en aour, liammet en gul»[2].
Istor kemmañ
Dispac'h Gall kemmañ
XIXvet kantved kemmañ
- Tizhet eo Lambal gant an hent-houarn e miz Gwengolo 1863.
- Brezel 1870-1871: unnek soudard eus ar gumun a varvas[4].
XXvet kantved kemmañ
Brezel-bed kentañ kemmañ
- E 1915 e voe fuzuilhet gant al lu gall e Westvleteren (Flandrez Belgia) ur soudard bet ganet er gumun.
- 179 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,95 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911[4].
Eil Brezel-bed kemmañ
- Mervel a reas 29 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel[4].
Trevadennoù kemmañ
- Brezel Indez-Sina: c'hwec'h soudard a varvas,
- Brezel Aljeria: mervel a reas ur milour.
Kumunioù kendeuzet kemmañ
- D'ar 1añ a viz Genver 1973 e voe unvanaet kumunioù kozh Lambal, Maroue, ar Boderezh, Sant-Eran ha Tregonvael d'ober ur gumun hepken, kumun nevez Lambal.
XXIvet kantved kemmañ
- Kresket eo bet ar gumun d'ar 1añ a viz Genver 2016 goude bezañ bodet gant Melin.
- Kendeuzet e oa bet gant Morieg ha Plangonwal d'ar 1añ a viz Genver 2019 d'ober ur gumun nevez : Lambal-Arvor[5].
Brezhoneg kemmañ
Kumun Maroue, bet kendeuzet gant Lambal bremañ, asambles gant kumunioù all eus bro Lambal, evel Andel, Henon, pe Pledeliav, a votas mennad al luskad Ar brezoneg er skol evit goulenn ma vefe kelennet brezhoneg er skolioù kentañ derez er bloavezhioù 1930. Er bloavezhioù 1990 e voe ur raktres evit sevel ur skol Diwan e kêr a reas kazeg ha ret e voe gortoz distro-skol 2019 evit gwelet digeriñ an hentad divyezhek kentañ e Lambal goude meur a vloavezh stourm gant ar familhoù, en ur skol bublik.
Monumantoù ha traoù heverk kemmañ
- Mirdi Mathurin Méheut.
- Monumant ar re varv.
Demografiezh kemmañ
| 1962 | 1968 | 1975 | 1982 | 1990 | 1999 | 2006 | 2012 | 2013 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 8880 | 9124 | 9330 | 9452 | 9894 | 10563 | 11857 | 12314 | 12217 |
| Abaoe 1962 : Poblañs hep kontoù doubl | ||||||||
Niver a annezidi
Melestradurezh kemmañ
Gevelliñ kemmañ
| Bro | Kêr | Abaoe |
|---|---|---|
 Portugal
|
Oliveira do Bairro | 1998 |
Tud kemmañ
Tud bet ganet eno kemmañ
- Guillaume Guéguen, kadoriad kentañ Kambr ar C'hontoù e 1492; abad ar Salver-Santel Redon, hag eskob Naoned. Aet da Anaon er bloaz 1506.
- Pierre Régnier, d'an 2 a viz Mezheven 1876, soudard er 80vet rujumant war-droad tiriadel, fuzuilhet gant al lu gall d'an 22 a viz Eost 1915 e Westvleteren (Flandrez Belgia), abalamour m'en dije drouklazhet ur soudard all[6].
- Mathurin Méheut, tresour ha livour, e 1882.
- Alan-Gwenog Berr, yezhoniour war ar brezhoneg, e 1913.
- Joseph Martray, kelaouenner hag emsaver, e 1914.
Tud bet marvet eno kemmañ
- Yann Iañ (Châtillon), Kont Pentevr ha Beskont Lemojez, 16 a viz Genver 1404.
- Armand Tuffin ar Roueri a varvas e-kichen Lambal e 1793.
Ardamezeg ar familhoù kemmañ
|
le Blanc de Guengueret | En gul e deir sourin en aour |
|
Calloët
Aotrounez parrez Tregomar |
En aour e dreustell en glazur leinet gant ur voualc'henn ivez en glazur |
|
Perrot des Ebles ː [7] | livioù disanvet |
|
Mathurin Micaut [8] | En glazur, e alarc'h en argant melezouriñ war vord ur veunteun ivez en argant, hag heuliet ouzh kab gant un heol en aour |
Sport kemmañ
Darvoudoù-sport a bep seurt kemmañ
- 11 a viz Gouere 2004 : 8vet tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Lambal ha Kemper ; trec'h eo Thor Hushovd (Norvegia).
Pennadoù kar kemmañ
Levrlennadur kemmañ
- Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
Liammoù diavaez kemmañ
- (br) Lambal war al lec'hienn Geobreizh
- (fr) Mirdi Mathurin Méheut
- Marikavel.org : Lamballe : http://marikavel.org/bretagne/lamballe/accueil.htm
Notennoù ha daveoù kemmañ
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Diviz an ti-kêr 16.10.1994; cf. Armor Magazine, miz Mae 1997; Froger & Pressensé, Armorial des communes des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine, 2008, p.34
- ↑ J. B. Duverger, Collection complète des lois, décrets, ordonnances, règlemens avis du Conseil d'Etat, Levrenn gentañ, Eil embannadur, Pariz, 1834, p.105
- ↑ 4,0 4,1 ha4,2 Monumant ar re varv - Memorial Genweb
- ↑ (fr) Recueil des actes administratifs spécial n°39, 31 Here 2018
- ↑ Mémoire des hommes
- ↑ Perrot des Ebles en eus sinet emglev Gwenrann 1381 e Lambal
- ↑ Alvokad ouzh Breujoù Breizh; kannad Lambal ouzh Stadoù 1717