Lanyugon
kumun kozh Aodoù-an-Arvor
Lanyugon[2] a oa ur gumun eus kanton Plened-Yugon, e departamant Aodoù-an-Arvor, e norzh Breizh. Penn kanton e oa betek 2015.
| Lanyugon | ||
|---|---|---|
 Iliz katolik Itron-Varia. | ||
| ||
| Anv gallaouek | Jugon | |
| Anv gallek (ofisiel) | Jugon-les-Lacs | |
| Bro istorel |  Bro-Sant-Brieg Bro-Sant-Maloù
| |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Aodoù-an-Arvor | |
| Arondisamant | Dinan | |
| Kanton | Lanyugon (betek 2015) Plened (abaoe 2015) |
|
| Kod kumun | 22084 | |
| Kod post | 22270 | |
| Maer Amzer gefridi | Roger Aubrée 2014-2015 | |
| Lec'hienn web | http://www.jugon-les-lacs.com | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 1 817 ann. (2013)[1] | |
| Stankter | 97 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | kreiz-kêr : 30 m bihanañ 17 m — brasañ 116 m | |
| Gorread | 26,15 km² | |
|
||
kemmañ  |
||
Bodet e oa gant Doloù d'ar 1añ a viz Genver 2016 d'ober ur gumun nevez: Lanyugon-Kumun-Nevez.
Ardamezioù kemmañ
|
|
En erminig, e gastell en gul digoret ha goulaouet en sabel. |
Douaroniezh kemmañ
- Al lenn zo 200 hektar dindani. Div stêr a dremen e Lanyugon : ar Rosette hag an Argenon. Gwarezet eo ar gêr ouzh ar beuzioù gant daou stankell, hini ar « Chaoser vihan » hag hini ar « Chaoser vras ».
Istor kemmañ
Henamzer kemmañ
- Kouerien a oa o chom eno kerkent hag an Eil kantved kt JK. Ar Goriolosited e oant, ur bobl a vrezelourien ha marc'hadourien hag a savas an hent etre Fanum Martis (Kersaout hiziv) ha Darioritum (Gwened). Traoù eus ar c'houlz-se a voe kavet e-pad furchadennoù henoniezh e 1960.
Krennamzer kemmañ
- Krog e voe savidigezh ar c'hastell er XIvet kantved gant Eudes kont Pentevr moarvat. Krouet e voe ar prioldi er XIIvet kantved. Roet e voe dourioù d'ar menec'h gant Olier Dinan. Disec'het e voe ar geunioù, savet e voe milinoù gant ar gouerien.
- E Roazhon, Begerel, Brest ha Lanyugon e veze skoet o moneiz aour hag arc'hant gant Duged Breizh er XIIvet kantved.
- Savet e voe ar « Chaoser vihan » hag hini ar « Chaoser vras » e 1230 war gourc'hemenn Dug Breizh Pêr 1añ evit krouiñ lennoù artifisiel (Lenn Lanyugon hag ar « stank vihan ») tro-dro d'ar c'hastel evit gwareziñ anezhañ, hag evit ar peskvagerezh, ar milinoù hag ar givijerezh. Lenn Lanyugon ha stankell ar Chaoser vras a zo ouzhpenn 800 bloaz eta. Disec'het e voe ar « stank vihan » e 1848.
- Taget e voe ar c'hastell gant Beltram Gwesklin evit Charlez V (Bro-C'hall) e-pad Brezel hêrezh dugelezh Breizh.
- E 1420 e voe urzhiet gant ar dug Yann V ar Fur distrujañ ar c'hreñvlec'h.
XVIIvet kantved kemmañ
- E 1616 e voe urzhiet gant Breujoù Breizh distrujañ da vat kastell Lanyugon. Gant mein eus ar c'hastel e voe savet Hôtel Sevoy gant Charles Lebecs evit ul lodenn da nebeutañ moarvat.
XVIIIvet kantved kemmañ
XXvet kantved kemmañ
Brezel-bed kentañ kemmañ
- Mervel a reas naontek gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,85 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911[3].
Eil Brezel-bed kemmañ
- D'an 18 a viz Du 1942 e kouezhas ur c'harr-nij Messerschmitt Bf 109 eus an aerlu alaman e Raleon e Lanyugon[4].
- Mervel a reas seizh den ag ar gumun abalamour d'ar brezel[3].
- Kavet e voe repu gant ar vreudeur Moryoussef, yuzevien anezho, e ti Anne-Marie Orveillon. Homañ voe anvet reizh a-douez ar broadoù gant Israel e 2009.
Brezelioù didrevadennañ kemmañ
Brezel Aljeria kemmañ
- Mervel a reas daou vilour.
Kumun nevez kemmañ
- 1973: staget e voe kumunioù Sant-Yunieg (e Bro-Sant-Brieg) ha Leskoed-Lanyugon (e Bro-Sant-Maloù) ouzh Lanyugon evit ober ur gumun hepken, dre atiz ar maer Jean Orveillon. Nac'hañ a ra Doloù kemer perzh. Fernand Hamon a zeuas da vezañ ar maer nevez.
XXIvet kantved kemmañ
- Bodet eo bet Doloù gant Lanyugon evit ober Lanyugon-Kumun-Nevez d'ar 1añ a viz Genver 2016.
Monumantoù, danframmoù ha traoù heverk kemmañ
- Iliz katolik Itron-Varia.
- Monumant ar re varv.
- Ar garrbont 257 metr a hirder savet etre 1980 ha 1981.
- Labourioù war ar chaoser goude ar beuzioù.
- Dont a reas ar gumun da vezañ kêr vihan neuziet-kaer e 1976, ha goude kêr c'hlas ha kêrig bokedet.
- Monumant ar re varv e-tal an iliz katolik, luc’hskeudenn [5].
- Gwerenn-livet ar re varv (1914-1918) en iliz katolik, luc’hskeudenn ha kartenn-bost [6].
- Monumant ar Rezistañs, luc’hskeudennoù[7].
Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 kemmañ
Niver a annezidi
Melestradurezh kemmañ
Sevenadur ha sport kemmañ
Gevelliñ kemmañ
Tud brudet kemmañ
Tud bet ganet eno kemmañ
- 1345 : Yann Iañ (Châtillon), Kont Pentevr ha Beskont Lemojez
- François Ollivier-Martin, istorour ar c'horn-bro
- Jean Robieux, klasker skiantel
- Joël Leboucher (1943-2011), livour ha kizeller, bet krouet gantañ ar genstrivadeg livañ « Livioù Breizh »
Tud bet marvet eno kemmañ
- Émile Poilvé, gourener breizhat ha kampion olimpek e Berlin e 1936 ; 11 a viz Here 1962 (e Leskoed-Lanyugon).
Tud ha loened bet gweladennet ar barrez kemmañ
- roue Bro-Saoz e-pad ar Grenn-amzer
- Pêr Iañ dug Breizh
- ar chouan Boishardy
- Maxime Du Camp ha Gustave Flaubert e-pas o beaj e Breizh
- Napoleone III hag an impalaerez Eugenia e miz Eost 1958
- gwelet eo ar bleiz diwezhañ e 1915 gant daou besketer yaouank. Ampoezonet eo gant an annezidi
- douarañ a ra ar nijer Alfred Fronval e prad ar stank vihan e 1922
- savet eo ur garrbont evit an trenoù gant Louis Harel de la Noë
- Maurice Halna du Fretay, eus Sant-Brieg, en doa kuzhet ur c'harr-nij e Lanyugon. Mont a reas da Vro-Saoz gantañ e miz Du 1940 evit mont e-barzh ar Royal Air Force. Mervel a reas e miz Eost 1942 e-pad ur gerc'hadenn war Dieppe.
- Charles De Gaulle e 1960
Liammoù diavaez kemmañ
Notennoù ha daveoù kemmañ
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ Anv nevez; Yugon, ken plaen ha tra, e Geriadur Hemon.
- ↑ 3,0 ha3,1 (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
- ↑ (fr)Pertes Luftwaffe
- ↑ (fr)Memorial Genweb
- ↑ (fr)Memorial Genweb
- ↑ (fr)Memorial Genweb