Wikipedia

Yezhoù germanek

familh yezhoù
(Adkaset eus Henc'hermanek)

Ur skourr eus ar yezhoù indezeuropek eo ar yezhoù germanek.

Ar yezhoù germanek

Ar saozneg eo ar yezh c'hermaneg muiañ komzet o vezañ m'emañ barrek warnañ tro-dro da 340 milion a dud evel yezh kentañ ha gant meur a hini all dre ar bed a-bezh evel eil yezh. E-touez ar yezhoù germanek pennañ all e kaver an alamaneg komzet gant 120 milion a dud evel yezh kentañ, an izelvroeg hag ar yezhoù skandinavek.

Diorroet e oa bet an holl yezhoù germanek diwar an Henc'hermaneg, komzet tro-dro d'ar 1añ milved kent Jezuz e norzh Europa.

Kavet e vez roudoù skrivet eus ar yezhoù germanek bet enrollet gant Tacitus eus ar Iañ kantved kent Jezuz.

Adalek an Eil kantved goude Jezuz-Krist e oa bet kroget da skrivañ ar yezhoù germanek gant runoù anvet Henfuthark. Diouzh an tu all e veze skrivet ar goteg gant al lizherenneg c'hotek bet krouet gant an eskop Ulfilas evit treiñ ar Bibl er IVe kantved. War-lerc'h e voe degaset al lizherenneg latin gant ar venec'h kristen evit skrivañ ar yezhoù germanek all, nemet ar yezhoù skandinavek a gendalc'he d'ober gant ar runoù a-hed amzerioù ar Vikinged.

Bremañ e vez implijet al lizherenneg latin evit skrivañ an holl yezhoù germanek, a-wechoù gant un nebeud lizherennoù ispisial ouzhpenn, da skouer

Gwechall ivez e veze skrivet ha moulet meur a yezh germanek, dreist-holl an alamaneg, gant ur stil ispisial anvet fraktur.

Setu un nebeud perzhioù yezhoniel a gaver er yezhoù germanek nemetken:

  1. Eeunadur eus amzerioù indez-europeek e amzer-a-vremañ ha amzer dremenet
  2. Implij ul lostger dre-zent (/d/ pe /t/) e lec'h ur c'hemmadur a vogalenn (ablaut) da ziskouez an amzer dremenet. Gwelet: Verb gwan germanek.
  3. Bezañs daou zoare displegadur verb : gwan (oc'h implijout ul lostger dre zent) ha kreñv (oc'h implij ablaut).
  4. Implij anvioù-gwan kreñv ha gwan.
  5. Ar c'hemmadur kensonennek anavezet dindan anv Lezenn Grimm.
  6. Un nebeud gerioù a zo diaes da liammañ gant gwriziennoù indez-europeek hag a vez kavet e-barzh hogozik tout ar yezhoù germanek Gwelet Martezeadenn ar gwiskad-dindan germanek.
  7. Dilec'hiadur ar pouez-mouezh war ar wrizienn.

Renkadur ar yezhoù germanek

kemmañ

Setu ur roll eus ar yezhoù hag ar rannyezhoù germanek pennañ:


Geriaoueg

kemmañ

Un nebeud eus ar gerioù en daolenn-mañ o deus kemmet o zalvoudegezh e-pad ar milvedoù. Da skouer ez eo liammet ar ger Sterben (mervel) ouzh ar ger saoznek starve (bezañ gant an naon). Bez ez eus d'an nebeutañ un heuliad d'un andon nann-germanek boutin (ounce hag a zeu eus al Latin)

Saozneg Skoteg Frizeg ar c'hornôg Afrikaneg Izelvroeg Alamaneg izel Alamaneg Goteg Islandeg Faeroeg Svedeg Daneg Norvegeg (Bokmål) Norvegeg (Nynorsk)
Apple Aiple Apel Appel Appel Appel Apfel Aplus Epli Epl(i)[1] Äpple Æble Eple Eple
Board Buird Board Bord Boord Boord Brett / Bord[2] Baúrd Borð Borð Bord Bord Bord Bord
Beech Beech Boeke/ Boekebeam Beuk Beuk Böök Buche Bōka[3]/ -bagms Bók Bók Bok Bøg Bøk Bøk, Bok
Book Beuk Boek Boek Boek Book Buch Bōka Bók Bók Bok Bog Bok Bok
Breast Breest Boarst Bors Borst Bost Brust Brusts Brjóst Bróst Bröst Bryst Bryst Bryst
Brown Broun Brún Bruin Bruin Bruun Braun Bruns Brúnn Brúnur Brun Brun Brun Brun
Day Day Dei Dag Dag Dag Tag Dags Dagur Dagur Dag Dag Dag Dag
Dead Deid Dea Dood Dood Doot Tot Dauþs Dauður Deyður Död Død Død Daud
Die (Starve) Dee Stjerre Sterf Sterven Döen/Starven Sterben Diwan Deyja Doyggja Dö Dø Dø Døy
Enough Eneuch Genôch Genoeg Genoeg Noog Genug Ganōhs Nóg Nóg/ Nógmikið Nog Nok Nok Nok
Finger Finger Finger Vinger Vinger Finger Finger Figgrs Fingur Fingur Finger Finger Finger Finger
Give Gie Jaan Gee Geven Geven Geben Giban Gefa Geva Giva / Ge Give Gi Gje(va)
Glass Gless Glês Glas Glas Glas Glas Gler Glas Glas Glas Glass Glas
Gold Gowd Goud Goud Goud Gold Gold Gulþ Gull Gull Guld/ Gull Guld Gull Gull
Hand Haund Hân Hand Hand Hand Hand Handus Hönd Hond Hand Hånd Hånd Hand
Head Heid Holle Hoof[4]/Kop[5] Hoofd/Kop[5] Hööft/Kopp[5] Haupt/ Kopf[5] Háubiþ Höfuð Høvd/ Høvur Huvud Hoved Hode Hovud
High Heich Heech Hoog Hoog Hooch Hoch Háuh Hár Høg/ur Hög Høj Høy/høg Høg
Home Hame Hiem Heim[6]/ Tuis[7] Heim[6]/Thuis[7] Heem Heim Háimōþ Heim Heim Hem Hjem Hjem/heim Heim
Hook Heuk Hoek Haak Haak Haak Haken Krappa/ Krampa Krókur Krókur/ Ongul Hake/ Krok Hage/ Krog Hake/ Krok Hake/ Krok[8]
House Hoose Hûs Huis Huis Huus Haus Hūs Hús Hús Hus Hus Hus Hus
Many Mony Mannich/Mennich Menige Menig Männich Manch Manags Margir Mangir/ Nógvir Många Mange Mange Mange
Moon Muin Moanne Maan Maan Maan Mond Mēna Tungl/ Máni Máni/ Tungl Måne Måne Måne Måne
Night Nicht Nacht Nag Nacht Nacht Nacht Nótt Nótt Natt Natt Nat Natt Natt
No Nae Nee Nee Nee(n) Nee Nein (Nö, Nee) Nē Nei Nei Nej Nej Nei Nei
Old Auld Âld Oud Oud, Gammel [9] Oolt Alt Sineigs Gamall (but: eldri, elstur) Gamal (but: eldri, elstur) Gammal (but: äldre, äldst) Gammel (but: ældre, ældst) Gammel (but: eldre, eldst) Gam(m)al (but: eldre, eldst)
One Ane Ien Een Een Een Eins Áins Einn Ein En En En Ein
Ounce Unce Ûns Ons Ons Ons Unze Unkja Únsa Únsa Uns Unse Unse Unse
Snow Snaw Snie Sneeu Sneeuw Snee Schnee Snáiws Snjór Kavi/ Snjógvur Snö Sne Snø Snø
Stone Stane Stien Steen Steen Steen Stein Stáins Steinn Steinur Sten Sten Stein Stein
That That Dat Dit, Daardie Dat, Die Dat (Düt) Das Þata Það Tað Det Det Det Det
Two/Twain Twa Twa Twee Twee Twee Zwei (Zwo) Twái Tveir/ Tvær/ Tvö Tveir (/Tvá) Två To To To[10]
Who Wha Wa Wie Wie Wokeen Wer Ƕas (Hwas) Hver Hvør Vem Hvem Hvem Kven
Worm Wirm Wjirm Wurm Wurm/ Worm Worm Wurm Maþa Maðkur, Ormur Maðkur/ Ormur Mask/ Orm [11] Orm Mark/ Makk/ Orm Mark/ Makk/ Orm [11]
Saozneg Skoteg Frizeg ar c'hornôg Afrikaneg Izelvroeg Alamaneg izel Alamaneg Goteg Islandeg Faeroeg Svedeg Daneg Norvegeg (Bokmål) Norvegeg (Nynorsk)

Gwelet ivez

kemmañ

Liammoù diavaez

kemmañ

Notennoù

kemmañ
  1. ↑ The cognate means 'potato'. The correct word is 'Súrepli'.
  2. ↑ Brett used in Southern, Bord also used in Northern Germany
  3. ↑ Attested meaning 'letter', but also means beech in other Germanic languages, cf. Russian buk 'beech', bukva 'letter', maybe from Gothic.
  4. ↑ Now only used in compound words such as hoofpyn (headache) and metaphorically such as hoofstad (capital city).
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 ha5,3 From an old Latin borrowing, akin to "cup".
  6. ↑ 6,0 ha6,1 Archaic: now only used in compound words such as 'heimwee' (homesickness).
  7. ↑ 7,0 ha7,1 From a compound phrase akin to "to house"
  8. ↑ Ongel is also used for fishing hook.
  9. ↑ Old and decayed.
  10. ↑ Dialectally tvo/ två/ tvei (m), tvæ (f), tvau (n).
  11. ↑ 11,0 ha11,1 The cognate means 'snake'.
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Yezhoù_germanek&oldid=2034493 »