Kastellin

Kastellin zo ur gumun e Breizh e departamant Penn-ar-Bed. Emañ Kastellin war lez ar stêr Aon e penn kentañ an aber, hanter-hent etre Brest ha Kemper. Pennlec'h arondisamant Kastellin eo, met n'eo ket pennlec'h kanton ken abaoe 2014.

Kastellin
Pont Kastellin dreist d'ar Stêr-Aon.
Anv gallek (ofisiel)	Châteaulin
Bro istorel	Kernev
Melestradurezh
Departamant	Penn-ar-Bed (isprefeti)
Arondisamant	Kastellin (pennlec'h)
Kanton	Kastellin (betek 2015) Kraozon (abaoe 2015)
Kod kumun	29026
Kod post	29150
Maer Amzer gefridi	Gaëlle Nicolas 2008-2026
Etrekumuniezh	Kumuniezh kumunioù Pleiben-Kastellin-Porzhe
Bro velestradurel	Bro Gerne
Lec'hienn Web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	5 156 ann. (2020)
Stankter	248 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 11′ 51″ Norzh 4° 05′ 19″ Kornôg
Uhelderioù	kreiz-kêr : 85 m bihanañ 2 m — brasañ 206 m
Gorread	20,81 km²
Kastellin

Anv

• Bernard Tanguy ː Castrum Castellin, XI^vet kantved ; Castrum Lini, 1217, 1240, 1262 ; Chasteaulin, 1305.
• Erwan Vallerie ː Castellin, Montaneum qui vocatur Nin, XIvet kantved ; Castellinum ?, 1038 ; Castrolini, 1217, 1223 ; Chasteaulin du Fou, 1460, 1466 ; Castrolini, 1516 ; Chasteaulin, 1536 ; Castellin, 1636.

Gerdarzh

• Bernard Tanguy ː eus an henvrezhoneg nin = barr, lein, beg ; hiziv : nein, aet da lin dre enteuzadur.

Ardamezioù

En glazur e gastell en argant gwiblennet en aour, eilet ouzh beg gant un eog treustellet ivez en argant.

Lakaet da dalvezout adalek 1878 ; enrollet gant an Departamant ar 24 Mae 1977

Istor

Kastellin zo e-kichen ur roudour hag e oa ur c'hroashent hentoù roman ː eus Karaez da Douarnenez ha Kameled war un tu, ha Kemper da Landerne war an tu all.

Ar c'hastell zo bet savet e-kerzh an X^vet kantved gant Budig, kont Kernev, lesanvet Castellin.

XVII^vet kantved

• Nac'het e voe an distaoliadeg roueel e miz C'hwevrer 1676 ouzh pevar den eus Kastellin, an hini a voe prouet en doa gloazet ar Markiz de la Coste, ar vreudeur Allain ha Jean Quintin ha Charles Lescac, goude Emsavadeg ar Bonedoù ruz.

Dispac'h Gall

• Dekred eus ar 26 a viz Du 1790 war al le ret: e penn-kentañ 1791 e voe graet al le ouzh ar Roue, ar vro hag al lezennoù gant ar person, Le Coz e anv, Le Bourc'his, kure, ha Beauguion, gouarnour an ospital.

XIX^vet kantved

• 1864: Degouezhout a ra hent-houarn e Kastellin.

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• Mervel a reas 219 gwaz eus ar gumun, da lâret eo 4,64% eus ar boblañs e 1911, abalamour d'ar brezel.

Eil brezel-bed

• Mervel a reas 23 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel.

Brezel Korea

• Mervel a reas ur serjant eus ar gumun e Myojang Myon d’ar 7 a viz Here 1952.

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Indez-Sina

• Mervel a reas daou vilour eus ar gumun er Viêtnam.

Brezel Aljeria

• Mervel a reas ur serjant eus ar gumun d’ar 5 a viz Meurzh 1958 e Tebessa (departamant Annaba).

Emdroadur ar boblañs abaoe 1793

• Mammenn : (fr) INSEE. Kavet : 07/01/2024.

Brezhoneg

• Ar Brezoneg er Skol, 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol.
• E Kastellin e oa chomlec'h ar Skol dre Lizer, aozet gant Visant Seite.
• Ur skol Diwan zo e Kastellin abaoe 2007.
• E distro-skol 2023 e oa 29 skoliad enskrivet er skol Diwan (5,1 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez).

Monumantoù ha traoù heverk

• Iliz Sant-Iduned ː savet e 1868-69 diwar tresadennoù an arkitektour Joseph Bigot;
• Chapel Itron-Varia ː chapel ar c'hastell, bet savet e -kerzh fin an XIII^vet kantved, hag adkempennet e XV^vet, XVI^vet, XVII^vet, XVIII^vet .
• Chapel Sant-Komparz, bet adsavet war a seblant e-kerzh XVIIIvet kantved (enskrivadur = Vː CARO; F. B. 1701)
• Chapel skol Sant-Loeiz, eus dibenn XIX^vet kantved.
• Chapel Sant-Yann-Badezhour, e Kerian; chapel eus Ospitalerien ar Fouilhez; bet diskaret. Ar feunteun a zo bet dispennet war dro 1950.

• 
  Ar chapel Intron-Varia
• 
  Ar stêr Aon
• 
  Iliz katolik Sant-Iduned
• 
• 
  Leon ar prioldi
• 
  An ti-kêr
• 
  Ar c'hoc'hu
• 
  Dor-dal an iliz katolik
• 
• 
  Plakenn da Jean Moulin
• 
  Monumant ar re varv.

• Monumant ar re varv, luc'hskeudenn.

Sport

Marc'hhouarnerezh

• Boucles de l'Aulne

Tro Bro-C'hall e Kastellin

• 3 a viz Gouere 1958 : 8vet tennad-hent Tro Bro-C'hall e Kastellin (a-benn d'an eur) ; trec'h eo Charly Gaul (Luksembourg).
• 26 a viz Mezheven 1965 : 5vet tennad-hent Tro Bro-C'hall e Kastellin (a-benn d'an eur) ; trec'h eo Raymond Poulidor.
• 11 a viz Gouere 1982 : 8vet tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Konk-Kerne ha Kastellin ; trec'h eo Frank Hoste (Belgia).

Tud

Tud marvet eno

• 1898 : An aotrou Kere, beleg ha skrivagner brezhonek
• 2015 : Guy Étienne, mezeg, skrivagner ha yezhoniour brezhonek

Tud liammet ouzhar gumun

• Jean Moulin, politikour gall, haroz an harzerezh e-pad an Eil Brezel Bed, isprefed Arondisamant Kastellin adalek 1930 betek 1932
• Guy Étienne, mezeg, skrivagner ha yezhoniour brezhonek, en deus kaset ar braz eus e vuhez eno

Gevelliñ

• Cloich na Coillte (Iwerzhon) abaoe 1983
• Grimmen (Alamagn) abaoe 1990

Levrlennadur

• René Couffon & Alfred Le Bars ː Diocèse de Quimper et de Léon. Nouveau répertoire des églises et chapelles. Association Diocésaine de Quimper. 1988
• Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes du Finistère. 2001
• Bernard Tanguy : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses du Finistère. Chasse-Marée. ArMen. 1990
• Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995

Liammoù diavaez

• (fr) Lec'hienn ofisiel kêr
• (br) Kastellin war lec'hienn Geobreizh