Kensonenn dre fri

(Adkaset eus Frienn)

Er yezhoniezh e vez implijet an termen kensonenn fri (saoz.: nasal consonant), pe frienn, war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ur gensonenn ma vez laosket an aer da redek dre ar fri keit ha ma vez damstanket an aer ha/pe harzhet da vont kuit dre stokat pe tostaat an teod stok ouzh un organ fonadur bennak. Ledanoc'h eo e ster an termen « frienn » avat, rak e implijout a c'haller evit ar vogalennoù fri ivez. Kemmañ a ra son ur gensonenn fri hervez an organoù fonadur ma vezont implijet evit serriñ ar genoù.

Doareoù distagañ
Dre serriñ
Klikoù
Tarzhañ
Strakal
Entarzhañ
Fic'hal
Ruzennoù
C'hwibanennoù
Dassonennoù
Fri
Stlakat
Froumal
Tostaat
Linkus
Vogalennoù
Hantervogalennoù
Kostezennoù

Kavet e vez stankañ a-galz kensonennoù fri mouezhiet evit divouezh.

Ral-kenañ eo ar yezhoù ma reont hep sonennoù fri ebet, en o zouez yezhoù wakachek 'zo.

Setu ar c'hensonennoù fri pennañ gant bep o arouezenn hervez reolennoù treuzskrivañ al lizherenneg fonetikel etrebroadel:

  • [m] frienn diweuz (mouezhiet), d.s. bzhg. mar mouz
  • [ɱ] frienn gweuz-dent (mouezhiet), d.s. kat. enviar ([əɱˈbjaɾ]; "kas")
  • [n̪] frienn dent (mouezhiet), d.s. bzhg. "kantreal
  • [n] frienn logigoù (mouezhiet), d.s. saoz. no ("nann")
  • [ɳ] frienn gilbleg (mouezhiet), d.s. sañsk. कारण ([kɑːrəɳə]; "abeg")
  • [ɲ] frienn staon (mouezhiet), d.s. bzhg. ognon
  • [ŋ] frienn ouel (mouezhiet), d.s. sinaeg (mand.) 北京 ([pei˨˩˦ tɕɪŋ˥˥]; "Beijing")
  • [ɴ] frienn hugenn (mouezhiet), d.s. jap. 日本 ([nihoɴ]; "Japan")


Gwelit ivez

kemmañ
  Kensonennoù Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Logigoù Drek-logigoù Kilbleg Rak-staon Staon Gouel Hugenn Gargadenn Ankoue Tarzh Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ⱱ̟ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.