Er yezhoniezh e vez implijet an termen dassonenn[1] (saoz.: sonorant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ur sonenn produet hep direnkañ red an aer. E berr gomzoù, bez' e c'heller distagañ un dassonenn en un doare didroc'h, da skouer [m] ha [l]. Dassonennoù eo an holl vogalennoù ivez. N'eo ket dassonennoù, da skouer, ar c'hensonennoù dre serriñ evel [d] pe [k] ma vez stanket red an aer a-benn o froduiñ ha dre se n'hallont ket bezañ distaget en un doare didroc'h.

Doareoù distagañ
Dre serriñ
Klikoù
Tarzhañ
Strakal
Entarzhañ
Fic'hal
Ruzennoù
C'hwibanennoù
Dassonennoù
Fri
Stlakat
Froumal
Tostaat
Linkus
Vogalennoù
Hantervogalennoù
Kostezennoù

Ouzhpenn an holl vogalennoù e vez renket e-touez an dassonennoù ar c'hensonennoù dre dostaat, dre fri, dre stlakat ha dre froumal.

Setu an dassonennoù pennañ gant bep o arouezenn hervez reolennoù treuzskrivañ al lizherenneg fonetikel etrebroadel: [l, m, n, r, w, j]

Enebet e vez an dassonennoù ouzh ar c'hensonennoù dre serriñ dreist-holl, hag ivez ouzh ar c'hensonennoù dre fic'hal hag ar ruzennoù rak daoust ha ma c'heller distagañ ur ruzenn en un doare didroc'h e vez direnket red an aer betek e lakaat da daskrenañ.

Mouezhiet eo an darn-vrasañ eus an dassonennoù implijet gant yezhoù ar bed dre m'eo gwan-tre son un dassonenn divouezh, ha bewech ma vez implijet un dassonenn divouezh gant ur yezh bennak e ra ar yezh-se ivez gant an dassonenn mouezhiet a glot ganti. Ral-tre eo an dassonennoù divouezh, kavet e tro-dro da 5% eus an holl yezhoù komzet dre ar bed ha lec'hiet en un takad resis tro-dro d'ar Meurvor habask, eus Kanaky betek Suamerika e meur a familh-yezhoù disheñvel, d.s. ar yezhoù aostronezek, sinek-tibetek, na-dene hag eskimoek-aleutek.


  Kensonennoù Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Logigoù Drek-logigoù Kilbleg Rak-staon Staon Gouel Hugenn Gargadenn Ankoue Tarzh Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ⱱ̟ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.

Gwelet ivez

kemmañ

Notennoù ha daveoù

kemmañ
  1. E-barzh :