Tchad
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
Republik Tchad a zo ur stad eus Kreiz Afrika. En-dro da Tchad emañ ar broioù-mañ: Libia, Niger, Nigeria, Kameroun, Republik Kreizafrika ha Soudan (Darfour). Ouzhpenn 200 kenel ha 100 yezh zo er vro-mañ krouet gant ar stadoù europat e fin an XIXvet kantved. Diwar Lenn Tchad e teu hec'h anv, ha Ndjamena eo he c'hêr-benn.
République du Tchad جمهوريّة تشاد Jumhūriyyat Tashād | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Kan broadel | La Tchadienne | ||||||
Yezh ofisiel | Galleg, Arabeg | ||||||
Kêr-benn | Ndjamena | ||||||
Gorread • En holl • % dour |
1 284 000 km² 1.9% | ||||||
Poblañs • Hollad • Stankter |
16 877 357 (2020)[1]. 13/km² | ||||||
Prezidant | Mahamat Idriss Déby | ||||||
Kentañ ministr | Succès Masra | ||||||
Gouel broadel | 11 a viz Eost | ||||||
Moneiz | Lur CFA | ||||||
Kod pellgomz | 235 | ||||||
Kenrouedad | .td |
Skeudennoù
kemmañDouaroniezh
kemmañTost goullo eo an drederenn norzh eus ar vro, ar Sahara eo. Muioc'h er su emañ ar sahel, ha muioc'h er su c'hoazh ar savanenn lec'h emañ o chom 70% eus ar boblañs. 9 826 419 annezad a oa e 2005 ha 16 877 357 e 2020[2].
Al labour-douar hag ar sevel loened eo obererezhioù trec'hel ar boblañs. Tireoul a zo ivez, hag uraniom e norzh ar vro.
Istor
kemmañAraok an drevadennerezh
kemmañKavell an denelezh eo Tchad abaoe eo bet dizoloet Toumai e 2001, ur primat 7 milion bloaz kozh.
Rouantelezhioù a oa araok Tchad : hini Kanem-Bornou, hini Baguirmi, hini Ouaddai.
« Ijinadenn » Tchad
kemmañKrouet e voe Tchad gant Bro-C'hall hag Alamagn e-pad o c'hendivizoù er bloavezhioù 1880. Ur warezveliezh c'hall e voe adalek 1900 hag ur drevadenn adalek 1920, e framm Afrika ar C'heheder C'hall.
Ur republik emrenn e voe e 1958 ha dizalc'h e 1960 dindan prezidentelezh François Tombalbaye, met chom a reas norzh ar vro melestraduret gant Bro-C'hall pevar bloaz c'hoazh. Drouklazhet e voe Tombalbaye e 1975. Outel Bono, mezeg ha politikour araokour, a voe drouklazhet e Pariz e 1973. E 1990 voe kaset un toal-stad gant Idriss Déby, eus ar genel zagawa, sikouret gant Bro-C'hall.
Liammoù diavaez
kemmañDaveoù
kemmañTiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland