Tchad

Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
Republik Tchad a zo ur stad eus Kreiz Afrika. En-dro da Tchad emañ ar broioù-mañ: Libia, Niger, Nigeria, Kameroun, Republik Kreizafrika ha Soudan (Darfour). Ouzhpenn 200 kenel ha 100 yezh zo er vro-mañ krouet gant ar stadoù europat e fin an XIXvet kantved. Diwar Lenn Tchad e teu hec'h anv, ha Ndjamena eo he c'hêr-benn.
République du Tchad جمهوريّة تشاد Jumhūriyyat Tashād | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Kan broadel | La Tchadienne | ||||||
Yezh ofisiel | Galleg, Arabeg | ||||||
Kêr-benn | Ndjamena | ||||||
Gorread • En holl • % dour |
1 284 000 km² 1.9% | ||||||
Poblañs • Hollad • Stankter |
16 877 357 (2020)[1]. 13/km² | ||||||
Prezidant | Mahamat Idriss Déby | ||||||
Kentañ ministr | Albert Pahimi Padacké | ||||||
Gouel broadel | 11 a viz Eost | ||||||
Moneiz | Lur CFA | ||||||
Kod pellgomz | 235 | ||||||
Kenrouedad | .td |
Skeudennoù Aozañ
Douaroniezh Aozañ
Tost goullo eo an drederenn norzh eus ar vro, ar Sahara eo. Muioc'h er su emañ ar sahel, ha muioc'h er su c'hoazh ar savanenn lec'h emañ o chom 70% eus ar boblañs. 9 826 419 annezad a oa e 2005 ha 16 877 357 e 2020[2].
Al labour-douar hag ar sevel loened eo obererezhioù trec'hel ar boblañs. Tireoul a zo ivez, hag uraniom e norzh ar vro.
Istor Aozañ
Araok an drevadennerezh Aozañ
Kavell an denelezh eo Tchad abaoe eo bet dizoloet Toumai e 2001, ur primat 7 milion bloaz kozh.
Rouantelezhioù a oa araok Tchad : hini Kanem-Bornou, hini Baguirmi, hini Ouaddai.
« Ijinadenn » Tchad Aozañ
Krouet e voe Tchad gant Bro-C'hall hag Alamagn e-pad o c'hendivizoù er bloavezhioù 1880. Ur warezveliezh c'hall e voe adalek 1900 hag ur drevadenn adalek 1920, e framm Afrika ar C'heheder C'hall.
Ur republik emrenn e voe e 1958 ha dizalc'h e 1960 dindan prezidentelezh François Tombalbaye, met chom a reas norzh ar vro melestraduret gant Bro-C'hall pevar bloaz c'hoazh. Drouklazhet e voe Tombalbaye e 1975. Outel Bono, mezeg ha politikour araokour, a voe drouklazhet e Pariz e 1973. E 1990 voe kaset un toal-stad gant Idriss Déby, eus ar genel zagawa, sikouret gant Bro-C'hall.
Liammoù diavaez Aozañ
Daveoù Aozañ
Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland