Kenya
Kenya zo ur vro e reter Afrika. En-dro dezhi emañ Soudan ar Su hag Etiopia en norzh, Somalia ha Meurvor Indez er reter, Tanzania er su, hag Ouganda er c’hornôg. Nairobi eo ar gêr-benn.
Jamhuri ya Kenya Republic of Kenya Republik Kenya | |||||
| |||||
Ger-stur : "Harambee" (swahileg : "Kenlabouromp") | |||||
Kan broadel: Ee Mungu Nguvu Yetu "O Doue hon nerzh" | |||||
Kêr-benn (ha kêr vrasañ) |
Nairobi
| ||||
Yezh(où) ofisiel | Swahileg, Saozneg1 | ||||
---|---|---|---|---|---|
Gouarnamant | Republik | ||||
- Prezidant | Uhuru Kenyatta | ||||
Dizalc'h | diouzh ar Rouantelezh Unanet | ||||
- Deiziad | 12 a viz Kerzu 1963 | ||||
- Republik embannet | 12 a viz Kerzu 1964 | ||||
Gorread | |||||
- Hollad | 580.367 km² (47vet) | ||||
- Dour (%) | 2,3 | ||||
Poblañs | |||||
- istimadur Gouere 2005 | 34.707.8172 () | ||||
- niveradeg C’hwevrer 2007 | 31.138.735 | ||||
- Stankter | 59/km² (140vet) | ||||
PDK (PGP) | 2005 (istimadur) | ||||
- Hollad | $48,33 miliard (76vet) | ||||
- Keidenn | $1 445 (156vet) | ||||
FDD (2004) | 0.491 (izel) (152) | ||||
Moneiz | Shilling Kenya (KES )
| ||||
Gwerzhid-eur | (UTC+3) | ||||
- Hañv (Eur hañv) | n'eus ket (UTC+3) | ||||
Kod kenrouedad | .ke | ||||
Kod pellgomz | +254 | ||||
1 Hervez ar Vonreizh eus 1998 ez eo ar swahileg hag ar saozneg an div yezh ofisiel a c’heller ober ganto er Vodadenn Vroadel. Yezhoù all a gomzer er vro : Gĩkũyũ, luhya, luo, masaieg, meru, embu, arabeg, somalieg, hindeg… 2> An istimadur-se a ra stad eus ar verventi dleet d’ar SIDA, zo uhel-mat er vro. |
Dont a ra anv ar vro eus hini ur menez, Menez Kenya, ar menez uhelañ er vro (5 199 m uhelder).
A-gozh eo annezet Kenya, peogwir ez eus bet kavet eno lod eus roudoù koshañ mab-den war an douar (korfoù-eskern "Australopithecus afarensis", a veve meur a vilion a vloavezhioù zo).
Dont a reas Kenya da vezañ un drevadenn europat e dibenn an XIXvet kantved, gant helebini etre Alamagn hag ar Rouantelezh Unanet evit lakaat o c’hrabanoù war domanioù sultaned Zanzibar. A-benn ar fin e voe savet "British East Africa" e 1895 ha trevadennerien deuet eus Breizh-Veur a grogas d’en em staliañ war an douaroù gwellañ. Etre 1952 ha 1959 e voe emgannoù kalet etre an emsaverien Mau Mau ha nerzhioù Breizh-Veur. Dont a reas Kenya da vezañ ur stad dizalc’h, a-benn ar fin, d’an 12 a viz Kerzu 1963.
Ar saozneg hag ar swahileg eo yezhoù ofisiel ar stad. Meur a yezh a gaozeer er vro, yezhoù eus familhoù disheñvel : yezhoù bantouek (evel ar gikouyoueg, al luhya…), yezhoù nilotek (evel ar masaieg, an tourkaneg…), yezhoù kouchitek (evel ar somalieg, an oromoeg,…).
Rannoù melestradurel
kemmañRannet eo Kenya en eizh proviñs :
- 1 : Central
- 2 : Coast
- 3 : Eastern
- 4 : Nairobi
- 5 : North Eastern
- 6 : Nyanza
- 7 : Rift Valley
- 8 : Western
Liammoù diavaez
kemmañ
Tiriadoù dalc'het
Ceuta • Inizi Kanariez • Madeira • Melilla • Mayotte • Reünion • Saint Helena • Inizi Tchagos
Azawad • Sahara ar C'hornôg • Somaliland
-------