Goueliekadur

Er yezhoniezh e vez implijet an termen goueliekadur (saoz.: velarisation) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus un seurt doare distagañ a eil renk ma sav kein an teod war-du gouel ar staon keit ha ma vez distaget gant ul lec'h distagañ pennañ all.

Doareoù distagañ
Dre serriñ
Klikoù
Tarzhañ
Strakal
Entarzhañ
Fic'hal
Ruzennoù
C'hwibanennoù
Dassonennoù
Fri
Stlakat
Froumal
Tostaat
Linkus
Vogalennoù
Hantervogalennoù
Kostezennoù

Enebiet e vez kensonennoù goueliekaet ouzh kensonennoù staonekaet, en o zouez an iwerzhoneg ma reer an diforc'h etre kensonennoù caol ("moan": staonekaet) ha leathan ("tev": goueliekaet) hag ar ruseg ma komzer kentoc'h eus kensonennoù "blot" (staonekaet) ha "kalet" (goueliekaet). Kavout a reer alies an termenoù "sklaer" (staonekaet) ha "teñvel" (goueliekaet)

Hervez reolennoù treuzskrivañ al lizherenneg fonetikel etrebroadel e c'heller merkañ ar goueliekadur e daou doare disheñvel:

1. dre varreniñ un arouezenn bennañ hag a dalvez koulz evit merkañ ar goueliekadur hag ar gargadennekadur, d.s. [l] > [ɫ]; pe
2. skrivañ arouezenn ur gammaig ([ˠ]), d.s. [tˠ]. Gant an arouezenn-mañ e vez merket ar goueliekadur en un doare sklaer ha resis.

Gwelit ivez:

• Doare distagañ a eil renk
• Doare distagañ
• Lec'h distagañ
• Kensonenn
• Staonekadur

Kensonennoù	Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Logigoù Drek-logigoù Kilbleg Rak-staon Staon Gouel Hugenn Gargadenn Ankoue Tarzh Nann-skeventel hag arouezennoù all Dre fri m ɱ n̪ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ Dre serriñ p b p̪ b̪ t̪ d̪ t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal  pʼ tʼ kʼ qʼ sʼ Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ Dre froumal ʙ r • ʀ • Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ Dre stlakat ⱱ̟ ⱱ ɾ ɽ • Kendistaget dre daravat ɧ A-gostez dre daravat ɬ ɮ • • • Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.