Er yezhoniezh e vez implijet an termen staonekadur (saoz.: palatalization) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus daou darvoud disheñvel:

Doareoù distagañ
Dre serriñ
Klikoù
Tarzhañ
Strakal
Entarzhañ
Fic'hal
Ruzennoù
C'hwibanennoù
Dassonennoù
Fri
Stlakat
Froumal
Tostaat
Linkus
Vogalennoù
Hantervogalennoù
Kostezennoù

Daoust ha ma ne rank ket bezañ liammet an daou darvoud disheñvel-se, da lâret eo e kaver kensonennoù staonekaet hep ma vefe tost oute ur vogalenn a-raok, met liammet e c'hellont bezañ ivez an eil ouzh egile, da lâret eo e c'hell ur gensonenn staonekaet dont diwar ar fed m'emañ tost ar gensonenn-se ouzh ur vogalenn a-raok.

Bez' e c'hell ur gensonenn staonekaet talvezout da fonemenn dre diorroadur ur yezh a-hed an amzer, da skouer ar gêrioù [ʃ] shirt ("roched") kv. [k] skirt ("brozh") e saozneg diorroet o-daou diwar an hen norseg skyrta pe talvezout a c'hell ivez da alofonenn ur gensonenn all, da skouer ar fed ma vet distaget [ʧ] ar gensonenn /k/ dirak ar vogalenn [i] pe [e] e rannyezhoù brezhonek 'zo komzet e Bro-Wened.

Ul levezon bras en doa bet ar staonekadur war an doare m'eo aet war diorren meur a yezh dre ar bed, da skouer ar yezhoù ouralek, romanek hag ar yezhoù slavek hag ivez ar sinaeg ar c'horeaneg, ar japaneg hag ar yezhoù indezek.

Gwelit ivez:

kemmañ
  Kensonennoù Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Logigoù Drek-logigoù Kilbleg Rak-staon Staon Gouel Hugenn Gargadenn Ankoue Tarzh Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ɕ ʑ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ⱱ̟ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout.