Wikipedia

Landreger

kumun Aodoù-an-Arvor
Landreger
Porzh ar gêr gozh.
Porzh ar gêr gozh.
Ardamezioù
Anv gallek (ofisiel) Tréguier
Bro istorel Bro-Dreger
Melestradurezh
Departamant Aodoù-an-Arvor
Arondisamant Lannuon
Kanton Landreger
Kod kumun 22362
Kod post 22220
Maer
Amzer gefridi 		Gireg Arhant
2014-2020
Etrekumuniezh Lannuon-Treger Kumuniezh
Bro velestradurel Bro Treger ha Goueloù
Lec'hienn web Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs 2 411 ann. (2020)[1]
Stankter 1 586 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù
lec'hiañ 		48° 47′ 09″ Norzh
3° 13′ 52″ Kornôg / 48.785833333, -3.231111111
Uhelderioù bihanañ 0 m — brasañ 66 m
Gorread 1,52 km²
Breizh5dept.svg
Lec'hiañ ar gêr
Landreger
kemmañ Lennit teuliadur ar patrom

Ur gumun e departamant Aodoù-an-Arvor eo Landreger. Kêr-benn istorel Bro-Dreger ha pennlec'h Kanton Landreger eo.

DouaroniezhAozañ

E kember ar Yeodi hag ar Gindi emañ Landreger. Stêr Landreger a reer eus al lodenn etre ar c'hember ha Mor Breizh.

Kumunioù stok ouzh Landreger

AnvAozañ

Stummoù skrivet

Bernard Tanguy (1992) : Monasterium S. Tutuali Pabut, ~1050 ; S. Pabu-Tual', 1086 ; 'Saint Pabu', dibenn an XIIvet kantved ; Seintpabu, 1230 ; Lantreguer, 1267 ; Lantriguier, 1296 ; Landreguer, 1330 ; Landriguier, 1376 ; Lantreguier, Treguier, 1394 ; Lantreguer, 1441, 1468 ; Ploelantreguer, 1437, 1486 ; Ploelantreguier, 1543 ; Ploulan-Treguier, 1663.

Breutadenn diwar orin an anv
  • Benjamin Jollivet (1859) : Traoun-Trecor, trefoedadur diwar 'Traoan tri cornu, traon an tri c'horn. Gwelet e vez, a-dal da Landreger, tri spes beg-douar o klotañ gant teir digoridigezh e stumm kornioù, war-zu kêr. Kement e talv anvioù-a-vremañ Lantreguer (lan tre guer) ha Tréguier[2].
  • Bernard Tanguy (1992) ː Vallis Trecor e vefe troidigezh an anv latin Nant Trecor[3].
  • Embanndurioù Flohic (1998) ː tri guer, rak an teir stêr a gember eno : ar Yeodi, ar Gindi hag aber stêr Landreger[4].
  • Hervé Abalain (2000) ː Tricorio, tri pe trivet strollad (ar bobl, an arme)[5].
  • Diwar traezh gwir, un touell tennet eus Saint-Yves de Vérité.
  • Tostaet e vez ivez an anv "Treger" ouzh Pagus Tricurius, ur vro en-dro da Dintagel e Kernev-Veur[6].

ArdamezioùAozañ

 
En glazur e deir flourdilizenn en aour, pep hini treset gant teir zañvoezenn en aour (Guy Le Borgne, 1667 ; cf. Louis Mahé)
 
En glazur e lestr e ouelioù dispak en argant (Pol Potier de Courcy, 1696 ; cf Louis Mahé)
 
En glazur e lestr en argant e ouelioù dispak, mordoant war ur mor kevliv, eilet ouzh kab ouzh dehoù gant ur skoedig en glazur e deir flourdilizenn en aour, 2, 1  ; ouzh kleiz gant ur skoedig en erminig.[7]
 
Ardamezioù livet ouzh lein skalier meur an ti-kêr.
  • Eilpennet eo lec'hioù ar skoedoùigoù.

IstorAozañ

XVvet kantvedAozañ

  • E Landreger e voe embannet e voe ar geriadur Catholicon e 1499. Geriadur latin, gallek ha brezhonek kentañ er bed eo. Peurskrivet e oa bet e 1464 gant Jehan Lagadeuc.

XVIIvet kantvedAozañ

XVIIIvet kantvedAozañ

XXvet kantvedAozañ

Brezel-bed kentañ
  • 96 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, eleze 3,23 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911[8].
Eil Brezel-bed
  • Ul laeradenn a voe en ti-post, gant daou ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 20 a viz Ebrel 1944, hervez danevell sizhuniek Titouroù Hollek Sant-Brieg[9].
  • Mervel a reas 44 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel[8].
Trevadennoù

Monumantoù ha traoù heverkAozañ

An iliz-veurAozañ

 
An iliz-veur, savet gant Sant Tudwal war dismantroù ur manati.
Diavaez
  • Tour an Diaoul

Tour iliz-veur Sant Tugdual zo palaret meur a wezh. Ne voe ket aes e adsavadur. Adsavadur an tour diwezhañ ne oa echuet nemet e 1785. Adsavet e oa bet gant maen dantelezhet ha pevar sin c'hoari kartoù : pikez, keur, karo ha treflez en enor da Loeiz XVI en doa arc'hantouet anezhañ gant taosoù merzhet dre lotirioù. Gwalleurioù an tour-mañ o doa krouet ur vojenn dastumet gant Anatol ar Braz  ; ar veleien, bezivet dre fontadeg retolz, o deus sinet ur pakt gant an diaoul. En eskemm eneoù ar re aet da anaon bep Sul etre oferenn ha gousperoù, e-pad ur bloavezh, e troe kein an diaoul d'e strobinell. Met ar person oc'h oferenniñ en doa gallet touellañ an diaoul o chadennañ gousperoù goude un oferenn.

Diabarzh
 
Pardon Sant Erwan e iliz-veur Landreger.

  • Nev an iliz-veur

  • Delwenn sant Tual en iliz-veur

  • Delwenn sant Erwan en iliz-veur

  • Bez sant Erwan en iliz-veur

  • Bez sant Erwan. Bleuñv. 19.05.2002

  • Delwenn en e c'hourvez an dug Yann V

  • Poltredoù an eskibien

Ar c'hloastrAozañ

  • Kloastr iliz-veur Sant-Tudwal

Delwenn Ernest RenanAozañ

 
Le Petit Journal, 27-09-1903. Kristenien hengounelourien o enebiñ ouzh delwenn Ernest Renan

  • Monumant Ernest Renan. Kartenn-bost Levy-Neurdein

  • Renan kozh, gant e wreg

  • Kein ar monumant da Ernest Renan

  • Talbenn monumant Ernest Renan hag an doueez Athena, mestrez war ar skiant.

  • Ernest Renan en e soñj

Monumant an EnebadurAozañ

  • Kalvar an Enebadur e traoñ plas-kêr. Tresadenn pluenn

  • Kalvar an Enebadur, war lez ar Yeodi. 1907

  • Kalvar an Enebadur. Kartenn-bost. Hamonic

  • 2020

  • Enskrivadur latin-brezhoneg (yezh Treger)-galleg.

Enskrivadur e brezhoneg yezh Treger ː "EN GWIRIONEZ AN DEN ZE E OA MAB DOUE"

Chapel ar PaolinezedAozañ

Peulvan Anatol Ar Braz (e Koad ar Barzh, war lez ar Gindi)Aozañ

  • Peulvan 1

  • Peulvan 3 (gant skrabadennoù)

TudAozañ

Tud liammet ouzh istor kêrAozañ

Tud bet ganet enoAozañ

Tud bet marvet enoAozañ

Tud beziet enoAozañ

Ardamezeg ar familhoùAozañ

 
? Olivier [10]
Senesal Landreger , kannad ouzh ar Breujoù e 1717
En argant e groaz divouedet en sabel

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962Aozañ

Niver a annezidi

BrezhonegAozañ

Ar Brezoneg er SkolAozañ

DeskadurezhAozañ

  • Ur skol zivyezhek (Itron-Varia) a zo eno abaoe 1997.
  • E distro-skol 2022 e oa 21 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (8,8 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)[12].

GevelliñAozañ

LevrlennadurAozañ

  • Ogée : Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne, 1780
  • Louis Mahé : Monsieur Saint Yves. Armand Prud'homm embanner. Sant Brieg. 1949
  • A. Marteville & P. Varin : kendalc'herien ha reizherien Ogée. Molliex, Libraire-Editeur, rue royale, Rennes, 1843. Adembannet gant Editions Régionales de l'Ouest. Mayenne. 1993
  • Adolphe Guillou : Essai historique sur Tréguier par un Trécorrois'. Moulerezh Francisque Guyon, Sant-Brieg 1913. Adembannet Laffitte Reprints. Marseille. 1979
  • Ordnance Survey : Map of Britain in the Dark Ages'. Southampton. 1966
  • Pierre Barbier : Le Trégor historique et monumental. Les Presses bretonnes. Saint-Brieuc. 1960
  • Bernard TANGUY : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes-d'Armor. ArMen-Chasse-Marée. 1992.
  • Jean Balcou : Renan de Tréguier. Christian Pirot Embanner. 1999

Liammoù diavaezAozañ

Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Dave ha notennoùAozañ

  1. ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
  2. ↑ Benjamin Jollivet (1859) : Les Côtes-du-Nord.
  3. ↑ Bernard Tanguy, 1992 ; Jean Huchet (2007).
  4. ↑ Embannadurioù Flohic (1998).
  5. ↑ Bernard Tanguy (1992) ; Hervé Abalain (2000).
  6. ↑ Bernard Tanguy (1992).
  7. ↑ D'Hozier, 1696  ; kemmet e 1809  ; karget gant skoedoù Breizh ha Frañs e 1885.
  8. ↑ 8,0 ha8,1 Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  9. ↑ Éric Rondel, En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944, p. 199, Dastumadenn Guerres et Conflits, Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011.
  10. ↑ Aotrounez Kerthomas e Lannolon ; Kervegan ?
  11. ↑ Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
  12. ↑ Ofis Publik ar Brezhoneg
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Landreger&oldid=2048919 »