Landreger
| Landreger | ||
|---|---|---|
 Kumun eus Breizh
| ||
 Porzh ar gêr gozh. | ||
.svg)
| ||
| Anv gallek (ofisiel) | Tréguier | |
| Bro istorel | Bro-Dreger | |
| Melestradurezh | ||
| Departamant | Aodoù-an-Arvor | |
| Arondisamant | Lannuon | |
| Kanton | Landreger | |
| Kod kumun | 22362 | |
| Kod post | 22220 | |
| Maer Amzer gefridi | Gireg Arhant 2014-2020 | |
| Etrekumuniezh | Lannuon-Treger Kumuniezh | |
| Bro velestradurel | Bro Treger ha Goueloù | |
| Lec'hienn web | Ti-kêr | |
| Poblañsouriezh | ||
| Poblañs | 2 437 ann. (2016)[1] | |
| Stankter | 1 603 ann./km² | |
| Douaroniezh | ||
| Daveennoù lec'hiañ | ||
| Uhelderioù | bihanañ 0 m — brasañ 66 m | |
| Gorread | 1,52 km² | |
| ||
kemmañ  |
||
Ur gumun eus departamant Aodoù-an-Arvor eo Landreger. Kêr-benn istorel Bro-Dreger eo ivez. Pennlec'h Kanton Landreger eo.
DouaroniezhAozañ
Landreger en em gav e kember ar Yeodi hag ar Gindi. Adalek neuze, e vez kustumm da anavezout dindan anv Stêr Landreger ar peurest da gaout Mor Breizh
Kumunioù stok ouzh Landreger
AnvAozañ
Bernard Tanguy (1992) : "Monasterium S. Tutuali Pabut, v. 1050; S. Pabu-Tual, 1086; Saint Pabu, fin du XIIe s.; Seintpabu, 1230; Lantreguer, 1267; Lantriguier, 1296; Landreguer, 1330; Landriguier, 1376; Lantreguier, Treguier, 1394; Lantreguer, 1441, 1468; Ploelantreguer, 1437, 1486; Ploelantreguier, 1543; Ploulan-Treguier, 1663; breton Landreger.
Breutadenn diwar orin an anvAozañ
- Diwar Tricorio, tri pe trivet strollad (ar bobl, an arme).
- Diwar tri guer, rak an teir stêr a gember eno : ar Yeodi, ar Gindi hag aber ar stêr Landreger.
- Diwar traezh gwir, un touell tennet eus "Saint-Yves de Vérité"
- Tostaet e vez ivez an anv "Treger" ouzh Pagus Tricurius, ur vro en-dro da Dintagel, e Kernev-Veur.
ArdamezioùAozañ
|
En glazur, e deir flourdilizenn en aour pep hini treset gant deir tañvoezenn en aour (Guy Le Borgne. 1667. cf Loeiz Mahe) | |
|
En glazur, e lestr e ouelioù dispak en argant (Pol Potier de Courcy, 1696. cf Loeiz Mahe)
war ar stern | |
|
|
En glazur e lestr en argant e ouelioù dispak, mordoant war ur mor kevliv, eilet ouzh kab ouzh dehoù gant ur skoedig en glazur e deir flourdilizenn en aour, 2, 1 ; ouzh kleiz gant ur skoedig en erminig.[2] | |
|
Ardamezhioù livet ouzh lein skalier meur an ti-kêr
Ar skoedigoù n'emaint ket war memes tu |
IstorAozañ
XVvet kantvedAozañ
- Embannet e voe ar c'h-Catholicon e Landreger e 1499. Geriadur latin, gallek ha brezhonek kentañ er bed eo. Peurskrivet e oa bet e 1464 gant Jehan Lagadeuc.
XXvet kantvedAozañ
Brezel-bed kentañAozañ
- 96 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, d.le. 3,23 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911 [3].
Eil Brezel-bedAozañ
- Ul laeradenn a voe en ti-post, gant daou ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 20 a viz Ebrel 1944, hervez danevell sizhuniek Titouroù Hollek Sant-Brieg [4].
- Mervel a reas 44 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel [5].
TrevadennoùAozañ
- Brezel Indez-Sina: ur soudard a varvas,
- Aljeria: mervel a reas daou vilour.
Monumantoù ha traoù heverkAozañ
An iliz-veurAozañ
DiavezAozañ
 An iliz-veur, savet gant Sant Tudwal war dismantroù ur manati. |
- Tour an Diaoul:
Tour iliz-veur Sant Tugdual zo palaret meur a wezh. Ne voe ket aes e adsavadur. Adsavadur an tour diwezhañ ne oa echuet nemet e 1785. Adsavet e oa bet gant maen dantelezhet ha pevar sin c'hoari kartoù : pikez, keur, karo ha treflez en enor da Loeiz XVI en doa arc'hantouet anezhañ gant taosoù merzhet dre lotirioù. Gwalleurioù an tour-mañ o doa krouet ur vojenn dastumet gant Anatol ar Braz ; ar veleien, bezivet dre fontadeg retolz, o deus sinet ur pakt gant an diaoul. En eskemm eneoù ar re aet da anaon bep Sul etre oferenn ha gousperoù, e-pad ur bloavezh, e troe kein an diaoul d'e strobinell. Met ar person oc'h oferenniñ en doa gallet touellañ an diaoul o chadennañ gousperoù goude un oferenn.
Tresadenn gant Robida
Iliz-veur. Kartenn-bost. Fin XIXvet kvt
An iliz-veur
DiabarzhAozañ
Nev an iliz-veur
Delwenn sant Tual en iliz-veur
Delwenn sant Erwan en iliz-veur
Bez sant Erwan en iliz-veur
Bez sant Erwan. Bleuñv. 19.05.2002
Delwenn en e c'hourvez an dug Yann V
Poltrejoù an eskibien
Ar c'hloastrAozañ
Kloastr iliz-veur Sant-Tudwal
Delwenn Ernest RenanAozañ
Monumant Ernest Renan. Kartenn-bost Levy-Neurdein
Renan kozh, gant e gwreg !
Kein ar monumant Ernest Renan
Talbenn monumant Ernest Renan hag an doueez Athena, mestrez war ar skiant.
Ernest Renan en e sonj
Monumant an EnebadurAozañ
Kalvar an Enebadur e traoñ plas-kêr. Tresadenn pluenn
Kalvar an Enebadur, war lez ar Yeodi. 1907
Kalvar an Enebadur. Kartenn-bost. Hamonic
Monumant ar Re varvAozañ
Kartenn-bost. Monumant ar Rev varv. Amaury
Kartenn-bost. Monumant ar Re Varv. Yvon
Monumant ar Re Varv
Pont KanadaAozañ
Pont DuAozañ
Mirdi Ernest RenanAozañ
Peulvan Anatol Ar Braz (e Koad ar Barzh, war lez ar Gindi)Aozañ
Peulvan 1
Peulvan 3 (gant skrabadennoù)
TudAozañ
Tud liammet gant istor kêrAozañ
Tud bet ganet enoAozañ
- Steven-Jozef-Mari Cillart a Gernevez, bet ganet e Landreger an 12t Here 1755; divroet; en eus kemeret perzh e dilestradeg c'hwitet ar roueelerien e Kiberen e 1795, evel eil-letanant e du Dresnay. Bet tapet, eo bet kondaonet e Gwened ar 16 thermidor AN III / lun 3t Eost 1795, da heul e vreur.
- Amand-Mazhe-Mari Cillart a Gernevez, skoliad ar vorlu; bet ganet e Landreger ar 26t Gwengolo 1766; divroet; en eus kemeret perzh e dilestradeg c'hwitet ar roueelerien e Kiberen e 1795, evel eil-letanant e du Dresnay. Bet tapet, eo bet kondaonet e Gwened ar 16 thermidor AN III / lun 3t Eost 1795, da heul e vreur.
- Ernest Renan, skrivagner ha prederour gall, 28 a viz C'hwevrer 1823.
- Henri Pollès, skrivagner gallek, romantour, barzh ha saver arnodskridoù, 13 a viz Gouere 1909.
- Erwan Kervella, treser ha skrivagner, 15 a viz Eost 1949.
- Herve Bihan, daneveller, kelenner brezhoneg e Skol-veur Breizh-Uhel ha rener ar gelaouenn Hor Yezh, 14 a viz Gouere 1956.
Tud bet marvet enoAozañ
- Ursule Terrier, Itron Taupin, bet dibennet (war ar stern)
- 1804 : Jacques Le Brigant, brizhkeltiegour, d'an 3 a viz C'hwevrer
- 1852 : Alain Durand, barzh brezhonek
- 1984 : Paol ar Flemm, sonaozer breton, 31 a viz Gouere
Tud beziet enoAozañ
- Anatol ar Braz, skrivagner.
Emdroadur ar boblañs abaoe 1962Aozañ
Niver a annezidi
MelestradurezhAozañ
BrezhonegAozañ
Ar Brezoneg er SkolAozañ
- 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol [6].
DeskadurezhAozañ
GevelliñAozañ
LevrlennadurAozañ
- Ogée : Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne. 1780
- Louis Mahé : Monsieur Saint Yves. Armand Prud'homm embanner. Sant Brieg. 1949
- A. Marteville & P. Varin : kendalc'herien ha reizherien Ogée. Molliex, Libraire-Editeur, rue royale, Rennes, 1843. Adembannet gant Editions Régionales de l'Ouest. Mayenne. 1993
- Adolphe Guillou : Essai historique sur Tréguier par un Trécorrois. Moulerezh Francisque Guyon, Sant-Brieg 1913. Adembannet Laffitte Reprints. Marseille. 1979
- Ordnance Survey : Map of Britain in the Dark Ages. Southampton. 1966
- Pierre Barbier : Le Trégor historique et monumental. Les Presses bretonnes. Saint-Brieuc. 1960
- Bernard TANGUY : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes-d'Armor. ArMen-Chasse-Marée. 1992.
- Jean Balcou : Renan de Tréguier. Christian Pirot. Embanner. 1999
Liammoù diavaezAozañ
Dave ha notennoùAozañ
- ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
- ↑ D'Hozier, 1696 ; kemmet e 1809 ; karget gant skoedoù Breizh ha Frañs e 1885.
- ↑ Monumant ar re varv - Memorial Genweb
- ↑ Éric Rondel, En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944, pajenn 199, Dastumadenn Guerres et Conflits, Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011
- ↑ Monumant ar re varv - Memorial Genweb
- ↑ Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
- ↑ Ofis Publik ar Brezhoneg