Landreger

kumun Aodoù-an-Arvor
Landreger
Porzh ar gêr gozh.
Porzh ar gêr gozh.
Ardamezioù
Anv gallek (ofisiel) Tréguier
Bro istorel Bro-Dreger
Melestradurezh
Departamant Aodoù-an-Arvor
Arondisamant Lannuon
Kanton Landreger
Kod kumun 22362
Kod post 22220
Maer
Amzer gefridi 		Gireg Arhant
2014-2020
Etrekumuniezh Lannuon-Treger Kumuniezh
Bro velestradurel Bro Treger ha Goueloù
Lec'hienn web Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs 2 401 ann. (2018)[1]
Stankter 1 580 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù
lec'hiañ 		48° 47′ 09″ Norzh
3° 13′ 52″ Kornôg / 48.785833333, -3.231111111

48° 47′ 09″ Norzh
3° 13′ 52″ Kornôg / 48.785833333, -3.231111111

Uhelderioù bihanañ 0 m — brasañ 66 m
Gorread 1,52 km²
Breizh5dept.svg
Lec'hiañ ar gêr
Landreger
kemmañ Lennit teuliadur ar patrom


Ur gumun eus departamant Aodoù-an-Arvor eo Landreger. Kêr-benn istorel Bro-Dreger eo ivez. Pennlec'h Kanton Landreger eo.

DouaroniezhAozañ

Landreger en em gav e kember ar Yeodi hag ar Gindi. Adalek neuze, e vez kustumm da anavezout dindan anv Stêr Landreger ar peurest da gaout Mor Breizh

Kumunioù stok ouzh Landreger

  • Priel, en tu all d'ar Gindi, war an hanternor
  • Tredarzeg, en tu all d'ar Yeodi, war ar reter
  • Ar Vinihi, war ar c'hreistez

AnvAozañ

Stummoù skrivetAozañ

Bernard Tanguy (1992) : "Monasterium S. Tutuali Pabut, v. 1050; S. Pabu-Tual, 1086; Saint Pabu, fin du XIIe s.; Seintpabu, 1230; Lantreguer, 1267; Lantriguier, 1296; Landreguer, 1330; Landriguier, 1376; Lantreguier, Treguier, 1394; Lantreguer, 1441, 1468; Ploelantreguer, 1437, 1486; Ploelantreguier, 1543; Ploulan-Treguier, 1663; breton Landreger.

Breutadenn diwar orin an anvAozañ

  • Benjamin Jollivet (1859) : Traoun-Trecor, trefoedadur diwar Traoan tri cornu, traon an tri c'horn. Gwelet e vez, a-dal da Landreger, tri spes beg-douar klotañ gant teir digoridigezh e stumm kornioù, war zu ar gêr. Kement e dalv anvioù-a-vremañ Lantreguer (lan tre guer) ha Tréguier.[2]
  • Bernard Tanguy (1992) ː Vallis Trecor e vefe troidigezh an anv latin Nant Trecor. [3]
  • Embanndurioù Flohic (1998) ː tri guer, rak an teir stêr a gember eno : ar Yeodi, ar Gindi hag aber ar stêr Landreger. [4]
  • Hervé Abalain (2000) ː Tricorio, tri pe trivet strollad (ar bobl, an arme). [5]
  • Diwar traezh gwir, un touell tennet eus "Saint-Yves de Vérité" (meneg da zont)
  • Tostaet e vez ivez an anv "Treger" ouzh Pagus Tricurius, ur vro en-dro da Dintagel, e Kernev-Veur. [6]

ArdamezioùAozañ

 

 

En glazur, e deir flourdilizenn en aour pep hini treset gant deir tañvoezenn en aour (Guy Le Borgne. 1667. cf Loeiz Mahe)
  En glazur, e lestr e ouelioù dispak en argant (Pol Potier de Courcy, 1696. cf Loeiz Mahe)

war ar stern

  En glazur e lestr en argant e ouelioù dispak, mordoant war ur mor kevliv, eilet ouzh kab ouzh dehoù gant ur skoedig en glazur e deir flourdilizenn en aour, 2, 1 ;
ouzh kleiz gant ur skoedig en erminig.[7]
  Ardamezhioù livet ouzh lein skalier meur an ti-kêr

Ar skoedigoù n'emaint ket war memes tu

IstorAozañ

XVvet kantvedAozañ

XXvet kantvedAozañ

Brezel-bed kentañAozañ

  • 96 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, d.le. 3,23 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911 [8].

Eil Brezel-bedAozañ

  • Ul laeradenn a voe en ti-post, gant daou ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 20 a viz Ebrel 1944, hervez danevell sizhuniek Titouroù Hollek Sant-Brieg [9].
  • Mervel a reas 44 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel [10].

TrevadennoùAozañ

Monumantoù ha traoù heverkAozañ

An iliz-veurAozañ

DiavezAozañ

 
An iliz-veur, savet gant Sant Tudwal war dismantroù ur manati.
  • Tour an Diaoul:

Tour iliz-veur Sant Tugdual zo palaret meur a wezh. Ne voe ket aes e adsavadur. Adsavadur an tour diwezhañ ne oa echuet nemet e 1785. Adsavet e oa bet gant maen dantelezhet ha pevar sin c'hoari kartoù : pikez, keur, karo ha treflez en enor da Loeiz XVI en doa arc'hantouet anezhañ gant taosoù merzhet dre lotirioù. Gwalleurioù an tour-mañ o doa krouet ur vojenn dastumet gant Anatol ar Braz ; ar veleien, bezivet dre fontadeg retolz, o deus sinet ur pakt gant an diaoul. En eskemm eneoù ar re aet da anaon bep Sul etre oferenn ha gousperoù, e-pad ur bloavezh, e troe kein an diaoul d'e strobinell. Met ar person oc'h oferenniñ en doa gallet touellañ an diaoul o chadennañ gousperoù goude un oferenn.

  • Tresadenn gant Robida

  • Iliz-veur. Kartenn-bost. Fin XIXvet kvt

  • An iliz-veur

DiabarzhAozañ

  • Nev an iliz-veur

  • Delwenn sant Tual en iliz-veur

  • Delwenn sant Erwan en iliz-veur

  • Bez sant Erwan en iliz-veur

  • Bez sant Erwan. Bleuñv. 19.05.2002

  • Delwenn en e c'hourvez an dug Yann V

  • Poltrejoù an eskibien

Ar c'hloastrAozañ

  • Kloastr iliz-veur Sant-Tudwal

Delwenn Ernest RenanAozañ

 
Le Petit Journal. 27-09-1903. Kristenien hengounelourien o eneb ouzh delwenn Ernest Renan

  • Monumant Ernest Renan. Kartenn-bost Levy-Neurdein

  • Renan kozh, gant e gwreg !

  • Kein ar monumant Ernest Renan

  • Talbenn monumant Ernest Renan hag an doueez Athena, mestrez war ar skiant.

  • Ernest Renan en e sonj

Monumant an EnebadurAozañ

  • Kalvar an Enebadur e traoñ plas-kêr. Tresadenn pluenn

  • Kalvar an Enebadur, war lez ar Yeodi. 1907

  • Kalvar an Enebadur. Kartenn-bost. Hamonic

  • 2020

  • Enskrivadur latin-brezhoneg (yezh Treger)-galleg.

Enskrivadur e brezhoneg yezh Treger ː "EN GWIRIONEZ AN DEN ZE E OA MAB DOUE"

Monumant ar Re varvAozañ

  • Kartenn-bost. Monumant ar Rev varv. Amaury

  • Kartenn-bost. Monumant ar Re Varv. Yvon

  • Monumant ar Re Varv

Pont KanadaAozañ

Pont DuAozañ

Mirdi Ernest RenanAozañ

Peulvan Anatol Ar Braz (e Koad ar Barzh, war lez ar Gindi)Aozañ

  • Peulvan 1

  • Peulvan 3 (gant skrabadennoù)

TudAozañ

Tud liammet gant istor kêrAozañ

Tud bet ganet enoAozañ

Tud bet marvet enoAozañ

Tud beziet enoAozañ

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962Aozañ

Niver a annezidi

MelestradurezhAozañ

BrezonegAozañ

E distro-skol 2019 e oa enskrivet er skol Diwan hag er c'hlasoù divyezhek 19 skoliad (8,1% eus skolidi ar gumuniezh evit a sell ouzh ar c'hentañ derez). Distro-skol ar c’helenn divyezhek e 2019

BrezhonegAozañ

Ar Brezoneg er SkolAozañ

  • 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol [11].

DeskadurezhAozañ

  • Ur skol divyezhek a zo eno abaoe 1997.
  • E distro-skol 2018 e oa 10 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (4,0 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez) [12].

GevelliñAozañ

Bro Kêr Abaoe
  Iwerzhon Mala 1989
  Galiza Mondoñedo 1997

LevrlennadurAozañ

  • Ogée : Dictionnaire historique et géographique de la province de Bretagne, dédié à la Nation bretonne. 1780
  • Louis Mahé : Monsieur Saint Yves. Armand Prud'homm embanner. Sant Brieg. 1949
  • A. Marteville & P. Varin : kendalc'herien ha reizherien Ogée. Molliex, Libraire-Editeur, rue royale, Rennes, 1843. Adembannet gant Editions Régionales de l'Ouest. Mayenne. 1993
  • Adolphe Guillou : Essai historique sur Tréguier par un Trécorrois. Moulerezh Francisque Guyon, Sant-Brieg 1913. Adembannet Laffitte Reprints. Marseille. 1979
  • Ordnance Survey : Map of Britain in the Dark Ages. Southampton. 1966
  • Pierre Barbier : Le Trégor historique et monumental. Les Presses bretonnes. Saint-Brieuc. 1960
  • Bernard TANGUY : Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes-d'Armor. ArMen-Chasse-Marée. 1992.
  • Jean Balcou : Renan de Tréguier. Christian Pirot. Embanner. 1999

Liammoù diavaezAozañ

Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.

Dave ha notennoùAozañ

  1. ↑ Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
  2. ↑ Benjamin Jollivet. Les Côtes-du-Nord. (1859)
  3. ↑ Bernard Tanguy, 1992; Jean Huchet (2007);
  4. ↑ Ambannadurioù Flohic (1998)
  5. ↑ Bernard Tanguy (1992); Hervé Abalain (2000)
  6. ↑ Bernard Tanguy (1992)
  7. ↑ D'Hozier, 1696 ; kemmet e 1809 ; karget gant skoedoù Breizh ha Frañs e 1885.
  8. ↑ Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  9. ↑ Éric Rondel, En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944, pajenn 199, Dastumadenn Guerres et Conflits, Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011
  10. ↑ Monumant ar re varv - Memorial Genweb
  11. ↑ Marsel Guieysse, La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle, pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936
  12. ↑ Ofis Publik ar Brezhoneg
Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Landreger&oldid=1875227 »