Anv-tiegezh brezhonek

An anvioù-tiegezh brezhonek, evel er yezhoù all, a c'hall bezañ savet diwar anvioù boutin pe divoutin, anvioù tud pe loened, anvioù-lec'hioù pe micherioù.

Anvioù divyezhek ofisiel

• Unan eus perzhioù dibar an anvioù brezhonek eo e vezont divyezhek alies, rak kalz anezhe a vez lakaet ar ger-mell gallek dirake en o stumm ofisiel: Le Coz, Le Bihan
• A-wechoù e vez peget ar ger-mell gallek ouzh an anv brezhonek: Labasq, Laot, Lastennet, Lautrou, Leostig, Limpalaer, Lintañv, Lhostis.
• Pa grogont gant ur vogalenn e c'haller kavout stummoù gant ar ger-mell gallek dirak an anv hag ar ger-mell brezhonek peg ouzh an anv: Le Nabat, Le Naour, Le Négaret, Le Nénan, Le Noan, Le Nozac'h, .
• Kontrol d'ar pezh a zo c'hoarvezet e meur a vro all (Galiza, Euskadi, Kembre, Iwerzhon, ha re all), n'eus ket bet klasket peurvrezhonekaat an anvioù-tiegezh brezhonek gwech ebet.

Anvioù-tud

Anvioù-badez

Kalz a anvioù-tud a zeu eus anvioù-badez kozh.

Anvioù brezhonek-kozh

• Even, Gloagen, Gwegan, Gwegen, Gwiomarc'h (skrivet Guyomard peurvuiañ), Gwivarc'h, Herve, Kadiou, Kadoret, Kadou, Kadoudal, Konan, Menoret, Morvan, Renan (eus Ronan), Riwallan, Tangi, Tual (Tudwal), a zo anvioù-badez brezhonek kozh, pe henvrezhonek
  • gant un dibenn "o" pe "ou" pe "ig":
    • Alano, Alanou (hag Alenou), Alanig,
    • Evenou (pe Eveno), Morvanou, Riou (pe Rio)
• Adam, Eliaz, Jakob, Mazhev, Moazan (stumm kozh kemeret e lec'h gant Moizez), Salaun, Tomaz, a zo a orin hebreek
• Aofred, Gwilherm (ha Gwilhermig, Gwilhou), Huon (ha Huonig), Olier (hag Olierig, Oliero), Roland, Roparzh (pe Roperzh), zo a orin germanek,
• Kintin, Laorañs, Marzhin, zo a orin latin,
• Denez, a orin henc'hresianek, zo deuet dre ar galleg, Stefan kenorin gantañ, dre al latin.

• en anvioù leonek: Abalan, Abherve, Abiven (Ab + Even), Abgrall, Abolier, Abgwilherm, Ap(h)erri, Apriwall, hep ankouaat Abegile.

Anvioù micherioù pe kargoù

• kargoù: an Abad, an Aotrou, ar Barzh (ha Barzhig), Beleg (ha Belegig), ar Beskont, Boutouilher (boutailher), Kloareg, ar C'hont, an Dug, an Eskob, ar Floc'h, an Impalaer, ar Marc'heg, ar Manac'h, ar Pab (ha Pabig), ar Person (ha Personig), Priol, ar Provost, ar Roue, ar Sant, ar Senechal, an Tailhanter
• liammoù tiegezh: an Deuñv, Kenderv, ar Mab, ar Mab-Bihan, an Ozhac'h (hag an Ozhac'hig, an Ozhac'h-Meur)
• gwaz, ha diwarnañ Gwazmat, Gwazdoue
• diwar "den": an Den-Mat,
• micherioù:
  • an Aotrou (a ya da Lautrou e galleg), an Arc'her ( a ra irc'hier),
  • ar Barazher (a ra barazhoù ha barrikennoù), ar Boser,
  • an Eostour
  • ar Falc'her, ar Foricher
  • ar Gonideg, ar Gov, ar Gwareger, ar Gwiader,
  • Kalvez (anv-tiegezh), Karrer, Keginer, Kemener, Kere, Kiger, Kreurer,
  • ar Mager, ar Marc'hadour, ar Minter, an Ostiz,
  • ar Panerer, ar Pilhaouaer, ar Pober, ar Poder,
  • ar Sidaner,
  • an Teñzorer, an Tieg, an Toer, an Tro(u)c'her
• ral eo kavout stummoù benel: Magerez, Perc'hennez (aet da Pérennes)
  • kavet e vez ivez (plijadur an divyezhegezh) ar stummoù Le Maguéresse ha Le Vaguéresse.

Orin an dud

En anvioù ar Gall, ar Saoz, Spagnol, Pikard, Flamank,

Lesanvioù

Paot eo an anvioù-tiegezh a deu eus neuz an dud: o ment, o sioù, pe perzhioù all.

Anvioù-gwan

• ar Braz hag ar Bihan, ar Gwenn hag an Du, ar Berr hag an Hir, ar C'hozh hag ar Yaouank, ar Moan hag al Ledan, an Treut hag ar C'hofeg

hag ivez:

• ar Bailh, ar Balc'h, ar Beulz, ar Borgn, ar Boulc'h, ar Brizh,
• ar C'hwerv (skrivet Huerou e galleg), an Dereat
• an Diaskorn, an Diberder (dibreder), Duedal
• ar Gag,
• ar Gwennig,
• an Habask, an Hegarat,
• ar C'haer, ar C'hoant, ar C'horr, ar C'hrenn, ar C'hromm, ar C'hudenneg, ar C'hwitouz,
• ar C'hamm, ha Gargamm, Pavgamm, ha Beg-kamm
• Kalloc'h, Kreff (kreñv)
• Ledan, Lirzhin
• ar Meur, ar Minouz, ar Moal, ar Mogn,
• ar Rouz, ar Rouzig, hag ar Ruz,
• ar Sec'h, Sioc'han, ar Skañv,
• an Tort, an Touz, an Treut

• gant derez uhelañ an anv-gwan : an Henañ (Henaff), ar Gwellañ (Guellaff),
• savet diwar ar c'horf:
  • gant anvioù-kadarn : Chouk, Lagatu (lagad-du), Penn, Penn-du, Tal-dir, Korf-dir, Korf-mat
  • gant anvioù-gwan Begeg, Bleveg, Boc'heg, Bougenneg, Bozeg, Bronneg, Frieg, Gareg, Gouzougeg (ha Gougeg), Ivineg, Kaloneg, Keineg, Kelleg, Kofeg, Korfeg, Korneg, Lagadeg (ha Lagadig), Losteg, Morzhedeg (Morzhadeg), Palmeg, Paveg (ha Pavig), Penneg, Peñseg, Skouarneg, Skouezeg, Taleg, Troadeg,

• traoù all: Bechenneg, Kabelleg, Kelenneg, Glaourenneg, ar Gloan ha Gloaneg, Gorreg, Posteg, an Takon (hag an Takonoù)
• Berr-e-C'houg, Berr-e-C'har, Du-e-Dal, Gwenn-e-Dal
• anvioù-gwan-verb : an Alaouret, an Astennet, ar Badezet, Bervet, Dimezet, Douget, Doujet, Drouklazhet, Drou(k)maget, an Enoret, Karget, Maget, an Nezet, Skornet,
• Sec'hedig, Pinvidig.

Gant anvioù-kadarn

• ar Goapaer, Koroller, Lonker, Mouzer

Anvioù-lec'hioù

Stank eo an anvioù-lec'hioù en anvioù-tiegezh:

Anvioù divoutin

• anvioù broioù Breizh: Treger, Leon, Kerne, Kerneiz
• anvioù parrezioù: Benac'h, Kallag, Kemper, Kergrist, Konk, Perroz, Pleiber, Plevin, Ploneiz, Plourin, Pluskelleg, Pondaven, Redon, Rostren, Sanseo, Skrignag, Tremael.

Anvioù savet diwar an douaroniezh

• An Aot, an Arvor,
• Brelivet, Breneol (Bre(n)-heol),
• Gwern, ar Wern, Gwernig
• Kenec'hdu, al Lae(z),
• ar C'hoad (hag ar C'hoadig), gwelout pelloc'h ar gerioù savet diwar anvioù gwez
• Leur-an-Gêr
• Lost-an-Lenn
• Menez, Menezgwenn
• Milin
• an Ne(a)c'h, ha Koad-an-Ne(a)c'h, Penn-an-Ne(a)c'h,
• ar Park, ar Prad (ha Pradig)
• ar Porzh, ar Porzhoù, Porzh-an-Park
• Ragenez
• Roc'h-Kongar
• Rozkonval, Rozpab,
• Tal(-ar-)C'hoed,
• Ti-maen, Tinevez
• Toull-al-Lann

Anvioù savet diwar ar ger Penn

• Penngili, Penngwern, Penn-kêr, Penn(-ar-)C'hoad, Penn-Krec'h, Penn-an-Ne(a)c'h, Penn-ar-Run, Penn-an-Stêr, Penn(-ar-)Wern
• Met an anvioù gant penn n'int ket holl anvioù-lec'hioù: Penndelioù, Penndu, Penn-Kole, Pennsivi....

• Ur pennad zo gouestlet d'an anvioù-tiegezh savet diwar ar ger penn: Penn (anvioù-tiegezh)

Anvioù savet diwar ar ger Ker

Ar re-se zo anvioù atantoù pe tier savet :

• diwar un anv-den evel Keraodren, Kerbaol, Kerdavid, Kergadiou, Kergonan, Kerherve, Kermengi, Kersimon, Keryann (pe Kerjean hervez ar stumm "divyezhek"),
• diwar an douaroniezh pe al lec'h evel Kerbrad, Kerdraoñ, Kerforn (ha Kerfourn), Kergastell, Kergoad, Kergreiz, Kerniliz, Kerlann, Kerloc'h,
• diwar ur wezenn pe plant evel Kernalegenn, Kergelenn, Kernivinenn, Kerskavenn, Kerspern,
• gant un anv-loen, evel Kervran (ha Kerarvran), Kerloegwenn, Kerlogod
• gant ul lesanv evel Ker(an)gall, Kersaoz, Ker(an)rouz,
• diwar anv ur vicher pe ur garg evel Kerangwiader, Kermanac'h, Kermarc'heg, Kerambeleg (ha Kerbeleg), Keranflec'h (diwar Floc'h), Kernoa (ker-an-ozhac'h),
• gant un anv-gwan evel Kergozh, Kerledan, Kerlirzhin, Keruhel (ha Kerihuel),
• evel Gorre-kêr, Gou(e)led-kêr, Penn-kêr, ha Kozhkêr.

E Bro-Leon e kaver anvioù distummet (Ker skrivet Her) evel Herledan, Herjean

Anvioù loened

• ar Bleiz, ha Lazh-Bleiz
• ar C'had, ar C'harv, ar C'hazh
• an Dañvadig
• ar Garz
• Kelien, Ki-du (skrivet Quidu e galleg), Penn-Kole
• Louarn,Louz
• ar Maout, ar Menn, Merien
• an Oan
• Maligorn
• Saout.

-laboused:

• Bongorzh
• ar C'hilhog, ar C'hog, ar C'hogig, ar C'hog-gwenn
• an Eostig, an Eveder (alc'houeder), an Evn (Le Nezne)
• Falc'hun
• Kefeleg
• Labous, Laouenan
• Pennglaou, ar Poñsin
• ar Skoul, ar Sparfell

Gwez, frouezh ha legumaj

• Beuzid pe ar Veuzid
• ar Vez(v)ouet
• an Derff (Derv), ha Derouet
• ar Faou, Favenneg
• Kern(h)alegenn), an Halegouet,
• Pennkerc'h, Pennsivi, Pennognon
• Garzhspern, Kerspern

A bep seurt

Kavout a reer ivez:

• Deizioù: Nedeleg, Malarjez pe Malarde.
• Mizioù: Genver, Ebrel, an Eost.
• Anvioù danvez: an Aour (Laur, Le Naour), Arc'hant, Gloan (ha Gloaneg).
• Anvioù difetis: Levenez, Peoc'h.
• Anvioù gant niveroù: Daoudal, Daoufarzh, ar Pemp, ar C'hwezek’’.

Reolennoù treuzfurmiñ

Pa z’eo diret ar ger-mell a-raok korf an anvioù-tiegezh e komprener ne c’heller ket e lakaat da elfenn stabil an anvadur.

Goude un titl

Pa vez kaoz eus un den a zo e anv-tiegezh ar Moal, ne virer ket ar ger-mell goude ul lesanv evel Aotrou, Itron, Dimezell, Seurez, Frer, Doktor(ez), Kelenner(ez), Mestr(ez) hag all.
Skouerioù : Aotrou Moal, Doktor Pennek, Mestr Pinvidig.

Gourel, benel ha liester

Ar furm voas a dalv evit ur gwaz : « Setu (Mark) an Eost o tont tre".
Furm venel : « Setu ar Binvidigez o tont tre ». Furm al liester : « Setu ar Binvidiged o tont tre ».

Levrlennadurezh

• Olier ar Mogn, « Hon anvioù-familh » . E-barzh Ya!, niv. 1014, 12 Du 2024.